Муканова Корлан
Қарағанды облысы Қарқаралы ауданыьбю
Бүркітті ауылы КММ №20 орта мектеп

Қазақстан тарихынан ҰБТ дайындығында қолданылатын кестелер мен графикалық сызбалар, тесттер арқылы жұмыс жүргізу
ҰБТ-ның мақсаты-жоғары білім алуға барлық мектеп бітірушілердің тең дәрежеде қол жеткізуі, білім сапасын анықтау.
Елімізде Жоғарғы оқу орнына түсу үшін Ұлттық Біріңғай Тест алу енгізілген.Осы ҰБТ-дағы барлық оқу орнына түсу үшін негізгі сынақ тапсырылатын пәннің бірі-Қазақстан тарихы.Өйткені,1995 жылғы шілде айында ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік саясат жөніндегі ұлттық кеңестің «ҚР-да тарихи сана қалыптастырудың тұжырымдамасында», «Қазақстан тарихы-ҚР-ның мемлекеттік бітімі қалыптасуының,оның егемендігін нығайтудың , азаматтық пен отаншылдықты тәрбиелеудің ең басты факторларының бірі болып отыр»-делінген.
Сондықтан өзін осы елдің азаматымын дейтін әрбір адам өз елінің тарихын жан-жақты білуі тиіс.Тарихты дұрыс танып білуге жетелейтін , игерілген материалды тиімді,ұтымды меңгеру үшін , оқушыларға терең және нақты білім беру жолдарының бірі оқытудың шығармашылық және көмекші сызба,кестелер,әртүрлі тестерді пайдаланып оқыту;Ондағы мақсат оқушылардың Қазақстан тарихы пәнінен алған білімдерін практикалық жетілдіру,есте сақтау үшін өздік жұмыстар орындату арқылы алған білімдерін бекіту.
Өз Отаны Қазақстанның тарихи тамырынан бүгінгі күнге дейінгі материалдарын тест жинақтары арқылы меңгерту.10-11 сынып оқушыларын ҰБТ-ға жоспарлы түрде дайындап, жүргіземін.
Оқушылардың ҰБТ-ға дайындығын жүргізуде жинақтаған тәжірибемді және әдіс-тәсілдерімді,ой-пікірлерімді,пайдаланып отырған көмекші құралдарымен таныстыру және оны сіздердің алдарыңызда ортаға салып тоқталсам:
• Тест түрінде берілген әдіс-тәсілдер
• Сызба-нұсқалар
• Графикалық сызбалар
• Кестелер
• Хронологоиялық анықтамалар тапсырмасы
• Іріктей отырып жаттау
• Ойындар арқылы есте сақтау
• Жекелеме берілетін тапсырмалар
• Электронды оқулықпен жұмыс
• Пәнге арналған оқулықпен жұмыс
1. Тесттік әдіс-тәсілдер:
 Кестемен қайталау тесті
 Балама тест
 Дұрыс жауапты таңдау тесті
 Толықтыруды қажет ететін тест
 Сәйкестендіру тесті
Енді осыларды мысалдар келтіре отырып көрсетсем:
Кестемен қайталау тесті:
сұрақтар Жауаптар
1.жазғы жайылым қалай аталады?
2. «Тасмола» мәдениетінен табылған обалар қалай аталады?
3. Х ғ. Қай мемлекетте ислам діні мемлекеттік дін болды? Жайлау
«мұртты обалар»

Қарахан

2.Балама тест:
Сұраққа оқушылар «иә» немесе «жоқ» деп жауап береді.
1.Садақ мезолит кезеңінде пайда болған қару /иә/
2. «Жеті жарғы» авторы Тақыр хан /жоқ/
3.Алтын Орда мемлекетінің алғашқы астанасы Сарай-Бату /иә/
3.Дұрыс жауапты таңда тесті:
1.Семейде кадеттер шығарған газет:
А) «Свободная речь»
В) «Искра»
С) «Правда»
Д) «Қазақ»
4.Толықтыруды қажет ететін тест:
Оқушылармен Қазақстандағы ұлт-азаттық көтерілістерін қайталағанда әрі есте сақталады,әрі салыстырмалы түрде орындалады.
уақыты жетекшісі Қай жерді қамтыды нәтижесі сипаты
И. Тайманүлы Ұлт-азаттық
1837-1847 Үш жүзді
1783-1797 1801ж.2наурызда
Патша үкіметі қазақ руларына
Жайықтың оң жағасына өтуге,мал жаюға рүқсат берді.
5.Сәйкестендіру тесті:
Мәскеу шайқасы Қ.Сыпатаев . Н.Әбдіров
Ленинград шайқасы Егоров, Хусайнов
Сталинград шайқасы С.Нүрмағанбетов, Р.Қошқарбаев
Шетелдегі қарсыласу қозғалысы Б.Момышұлы, М.Ғабдуллин
Берлин операциясы С.Баймағанбетов, С.Жылқышиев
II. Сызба-нұсқалар:
1. Алғашқы адамдардың отты пайдалануы

Жылу берді жарық берді
Тамақ пісірді жыртқыштардан
Қорғанды
2. 1917-1918 жж. Қазақстанда Кеңес үкіметінің орнауы:
 1917ж.30.10. Перовскіде
 1917ж.11. Әулиатада
 1917ж.11. Шымкентте (Черняев)
 1917ж.11.Бөкей ордасында
 1917ж.01.11. Ташкентте
 1917ж.25.12. Қостанайда
 1917.12. Көкшетауда
 1918ж.01.Павлодарда
 1918ж. 16.02.Семейде
 1918ж.18.01. Орынборда
 1918ж.08.01. Ақтөбеде
 1918ж. Ырғыз.Торғайда
 1918ж.02.03. Верныйда
 1918ж.03. Жетісу облысында
III. Графикалық сызбалар:

Үйсіндер

Тарихи деректер орналасуы

Сыма Цянның кітабы; Шу мен Талас өзендерінің
«Орта Азияны мекендеген бойымен Қаратаудың шығыс
ежелгі халықтар туралы беткейіне созылған Шығысы
деректер жинағы» нда Тянь-Шань тауы,Солт.
Балхаш көлімен Ыстық көлдің
Оңт.жағалауы

Астанасы:Қызыл Аңғар
(Чигу,Чигучен)

Б.з.б.160 жылдары сақ тайпаларын
бағындырды
IV. Кестелер
Қазақстанда 1928-1941 жылдар арасындағы индустриялық даму

Өнеркәсіп саласы Өнеркәсіптер
Түсті металлургия Ридер полиметалл комбинаты, Зырян заводы, Ащысай полиметалл комб.,Қарсақпай,Балхаш мыс заводы, Шымкент қорғасын,Ертіс мыс балқыту заводы,Жезқазған тау-кен өндіру комбинаты т.б.
Көмір өндіру Қарағанды, Баршөгір,Екібастүз,Ленгір шахтасы
Мұнай Ембі және «Гурьев-Орск» мұнай құбыры
Химиялық Ақтөбе, «аралсульфат» комбинаттары және Шымкент химия-фармацевт заводы
Құрылыс Семей, Орал кірпіш,цемент, ізбес, алибастр заводтары
Энергетика Қарағанды ЦЭС,Балхаш,Алматы теплоэлектростанциясы, Үлбі ГЭС-і
Металл өңдеу Алматы,Петопавл металл өңдеу заводы

5.Тренингтер:
Мемлекеттің жоғары билеушілері мен басқарған мемлекеттерін сәйкестендір:
Мемлекеттің жоғары билеушісі Басқарған мемлекеті
Патша
Гун
Хан
Гурхан
Жағбу
Қаған
шаньей Ғұндар
Сақтар
Оғызда
Қарақытай,қидандар
Қаңлылар,қыпшақтар
Тіріктер,түркештер,қарлұқтар
үйсіндер

6.Хронологиялық тапсырмалар:
«Жоңғар шапқыншылығы»- тапсырмасы

1635 1643 1652 1681-1685
1723 1723-1727 1725 1726
1729 1741-1742 1741 1755

7.Глоссарии
Тарихи және әдеби шығармаларды білесің бе?
№ Аты-жөні Еңбегі
1 Махмұт Қашқари «Түрік тілдерінің сөздігі»
2. Жүсіп Баласағұн «Құтты білік»
3. Ахмет Йүгінеки «Ақиқат сыйы»
4. Қожа Ахмет Яссауи «Диуани Хикмет»
5. Қадырғали Жалаири «Жылнамалар жинағы», «Жылнамалар»
6. Шах-Махмұт Шорас «Тарих»
7. Өтеміс қажы «Шығыснама»

8.Іріктей отырып жаттау:
Заңдар,декреттер,қаулы-қарарлар
1921ж.қаңтар «Қазақ және орыс тілдерін қолдану тәртібі туралы» декрет
1923ж.22қараша «Қазақ тілінде іс жүргізуді енгізу туралы»
1927ж. Мамыр «Қазақ уездік, округтік мекемелерде Қазақ тілінде іс жүргізуге біржола көшу жөнінде»
1928ж. 1-қаңтар «Аралас уездік мекемелерде қазақ және орыс тілдерінде қосарлас іс жүргізді енгізу».
Соңғы жарияланған материалдар тізімі

Машина жасау кешеніне тақырыптық тест сұрақтары Қазан төңкересі және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы І дүниежүзілік соғыс және 1916ж ұлт-азаттық соғыс. Қазақстанда тоталитарлық жүйенің орнығуы алғашқы жылдарында Қазақстанда 1916жылғы ұлт азаттық қозғалыстың басталуы және сипаты Қазақ хандығынан Кеңестер билігіне дейінгі Қазақстан Қазақстанның ежелгі дәуірден қазіргі күнге дейін даму Орта ғасырлардағы қазақ даласында туған тарихи шығармалар және қазақ жерінен шыққан даналар Сырым Датұлы басқарған Кіші жүз қазақтарының 1783-1797 жж. көтерілісі ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫНАН ОҚУШЫЛАРДЫ ҰБТ-ҒА ДАЙЫНДАУДЫҢ МЕТОДОЛОГИЯСЫ Үйсіндер тарихы

Бөлім: Статьи / Ұстаздарға | Көрсетілім: 5221 | Қосты: NA | Ілмек сөздер: