Қыпшақ хандығы  (ХІ – ХІІІ ғасырдың басы)

Сабақтың мақсаты:
- Қыпшақ хандығының тарихымен, Дешті Қыпшақ деп аталатын аймақта өткен оқиғалармен таныстыру, хандықтың қазақ халқының қалыптасуындағы орнын айқындау;
- Оқушылардың Қыпшақ мемлекетінің қоғамдық құрылысы, алым – салық жүйесі, саяси жағдайын талдап, тарихи деректермен жұмыс жүргізу, ойларын жинақтап қорытындылау дағдыларын жетілдіру;
- Оқушыларды қазақ жерінде өмір сүрген ортағасырлық мемлекеттер тарихымен жұмыс жүргізу, ойларын жинақтап қорытындылау дағдыларын жетілдіру;
- Оқушыларды қазақ жерінде өмір сүрген ортағасырлық мемлекеттер тарихымен таныстыра отырып, өз Отанын сүюге, адамгершілікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Әдісі: ОСКТ технологиясы, баяндау, сұрақ-жауап.
Негізгі ұғымдар: Дешті Қыпшақ даласы. Бөрілер. Әлеуметтік құрылымы. Ялангук. Половшылар.

Көрнекті құралдар: Карта, кесте, карточкалар, суреттер.
Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру
2.Үй тапсырмасын тексеру
3.Жаңа сабақ
Үй тапсырмасын тексеру арқылы өткен сабақтағы негізгі мәселелерге қысқаша шолу ұйымдастырылды. Оқушылардың жауаптарындағы кемшіліктерді толықтыра отырып, мұғалім сабақты қорытындылайды. Оқушылардың жауаптары бағаланады.

Жаңа сабақты оқыту жоспары:
1. Қыпшақтардың қоныстанған жерлері және этникалық құрамы.
2. Қоғамдық құрылысы.
3. Қыпшақ хандығының саяси жағдайы.
4. Шаруашылығы.

Қыпшақ хандығы
1. Хронологиясы: 11 – 13 ғ. басы

2. Территориясы: Алтай мен Ертістен басталып, батысында Еділ мен Оралға дейінгі, солтустігінде Құланды даласынан оңтүстігінде Балқаш көлі мен Жоңғар алатауына дейін
2,1. Дешті Қыпшақ аумағының қамтыған жерлері: Алтайдан Еділге дейінгі аралық – Қыпшақтар даласы
2,2. Көшіп қону : Есіл, Тобыл, Нұра, Елек, Сарысу өңірі.
3. Этникалық құрамы: 7-8ғ.
3,1. Батыс бірлестікте 11 тайпа: елбөрілі, тоқсоба, йетиоба, дурут т.б.
3,2. Шығыс бірлестік:16 тайпа: 8негізгі тайпа, 8 ұсақ тайпалық бөлімшелер.
3,3. Ең беделдісі: бөрілі
3,4. Қыпшақ бірлестігіне қимақ, оғыз, құман,ежелгі башқұрт тайпалары.
4.Хандық билік орталығы: орда.
4,1. Әскери басқару жүйесі: оң қанат – Сарайшық қаласы.Сол қанат – Сығанақ қаласы.
4,2. М. Қашқари қыпшақ тілінде құл – «яланкуг»
5. 11 ғ. басы. Жетісудан басқа жердің барлығы.
5,1. Оңтүстік қалалары Орта Азия базары, Орыс елінің оңт. Аудандарына шығу – оғыз хандығы билігі
5,2. Еділ өзеніне дейін оңт. Орыс далалары Қырым кавказ
5,3. Ресей - половшылар
5,4. Дунай – кундар, командар.
6. Хорезм билеушілерімен : 13 ғ. басыСыр бойындағы қалалар үшін.
7. Шаруашылығы: 13ғ. ортасы П.Карпиний, Г. Рубрук
7,.1 12ғ. Петахья.

Бекіту: Сөзжұмбақ «Қыпшақ», Тест тапсырмалары
Бағалау.