Қазақ тілі 6 сынып Күні:................ №…..
Сабақтың тақырыбы: Есімдіктен өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты:
1. Есімдік туралы алған теориялық білімдерін практикада қолдану, ауызша, жазбаша талдау жұмыстарын жүргізе отырып, білімдерін бекіту:
2. Ойлау қабілеттерін, қиялдарын дамыту, ой қорытып, нақты шешім жасауға үйретіп, өздеріне сенімдерін арттыру, өз бетімен жұмыс істей білуге дағдыландыру;
3. Орындалатын тапсырмалар арқылы оқушыларды адамгершілік ізгі қасиеттерге, сауатты жазуға, ұқыптылыққа баулу.
Оқушының міндеті:
Есімдік тарауы бойынша өткен білімдерін еске түсіру;
Тапсырмаларды орындау арқылы ойлау,сөйлеу қабілетін арттыру:
Сабақтың ережесі:
Мұғалімнің сөзін зейін қоя тыңдау.
Сабаққа белсене қатысу.
Берілген тапсырмаларды мұқият орындау.
Сабақтың түрі: Қайталау
Сабақтың әдісі: сұрақ- жауап, деңгейлік тапсырмалар, шығармашылық жұмыстар
Көрнекілік: интерактивті тақта, слайд, тест жұмысы, кесте
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру: 1. Сәлемдесу.
2. Кезекші мәлімдемесі.
3. Дәптер алмастыру
Психологиялық дайындық.
Бір мен екі алмаңдар,
Үшке алданып қалмаңдар.
Кілең төрттік алғандар,
Бесті ғана армандар.
Бағалау критерийлері
1. Сабақтағы белсенділігі
2. Шығармашылық қабілеті
3. Тапсырмаларды өз бетімен орындай алуы
5. Өтілген тақырыптан ой – түюі
6. Өз ойын еркін жеткізе алуы
ІІ. Қызығушылығын ояту: Оқушыларға ертегі тыңдату.
Баяғыда бір Есімдік атты қария өмір сүріпті.Оның жеті ұлы бар екен.Қарт осы ұлдары дүниеге келген кезде өскенде үлкен азамат болсын деп затына лайық ат қоймақ ниетпен Ербол, Есбол, Азамат, Батыр, Ерасыл, Мақсат, Ардақ деген ат қойыпты.Бірақ өсе келе қарттың ұлдары әке үмітін ақтамай,атына лайық іс жасамай, ерке, шолжаң, өр көкірек болып өсіпті. Ерболы «мен барсам ол да барсын,сен де жүр» деп не нәрсеге болса да санасатын әдет тауыпты. Есбол болса өзі жасаған қателіктерін ешқашан мойындамай, үнемі біреуден көріп, «оны істеген анау,мынау» деп жала жабудың шебері боп шығады. Азамат болса ешқандай сөзге түсінбес надан болыпты. Не сұрасаң да «қашан?» ,«қалай?», «неге?» деп қайталауын қоймапты. Ал, Ерасыл тура өзімшіл боп өсіпті. Өзім , өзім деп кеуде қаққан оның айналасында достары да қалмапты. Ал Батыр сараң болады,ешнәрсесін ешкімге татырмапты. Үлкен үмітпен атын Мақсат деп қойған қарттың алтыншы ұлы да әке сенімін ақтамапты. Әкесі оның достары кім,қайда жүретіні,не істейтінен де бейхабар болыпты. Тек ұлдарының ішінде Ардақ қана көпшіл, бірлікті жақсы көретін болып өседі. Ұлдарының атына заты сай болмағанына ренжіген Есімдік қарт өз ұлдарын шын атымен атамай, өздеріне лайық есім беріпті.
Оқушылар, ертегі не туралы? Қарт ұлдарының есімін қалай өзгертті деп ойлайсыңдар?
Оны қалай таптыңдар?
Күннің жадын, сабақтың тақырыбын жаздырту. Сабақтың мақсаты мен міндетін айту.
Алғырлар жариялар әділетін,
Оқыған оқырмандар бас иетін.
Есімдік қандай түрге бөлінеді?
Ал, көрсет біліміңнің қасиетін – деп оқушылар сіздерге бүгінгі сабаққа сәттілік тілеймін!
ІІІ. Мағынаны тану. Есімдік туралы, оның мағыналық түрлерін көрсететін таблица интерактивті тақтадан көрсетіледі.
Жіктеу
Сілтеу
Сұрау
Өздік
Жалпылау
Белгісіздік
Болымсыздық
«Иә, жоқ» әдісі бойынша есімдік және оның түрлері сұралады.
Есімдік сөз табы ма?
Ол зат есім, сын есім, сан есім орнына жұмсалады ма?
Есімдіктің 6 түрі бар
Сілтеу есімдігі «қай?» Деген сұраққа жауап береді.
«Анау» деген сұрау есімдігі.
«Өз елім - өлең төсегім» деген мақалдың ішінде есімдік бар.
Есімдіктер орынбасар сөз табы деп аталады.
Жалпылау, жинақтау мағынасын білдіретін Жалпылау есімдігі.
Болымсыздық мағынаны білдіретін сілтеу есімдігі.
«Әрқашан күн сөнбесін» сөйлемінде жіктеу есімдігі қолданылған.
Тапсырмалар:
1.Толықтыру әдісі.
..... айтып тұрған қасиеттер .... баладан табылмасына ... кепіл? ..... ертіп жүрген бала қазақтың белгілі ақыны болған Нұржан Наушабаев екен. .....- Күршім өзені. .........- Ұлыстың ұлы күніне арналып құрылған киіз үйлер. ...елің- алтын бесік. .... тоңып секіреді, .... тойып секіреді. Адамзаттың . . . сүй «бауырым» деп
Қажетті есімдіктер: осы, сіз, бұлар, бәрін, өз, мына, мынау, кім, біреу
2. Берілген есімдіктерді есімдіктің мағыналық түрлеріне қарай топтастырып жаз.
Әрқашан, әлдене, ешбір, кім, мынау, анау, ешбір, мен, бізге, өздеріміздің, түгел, бәрі, сол, біреу, неге.
Сергіту сәті. «Бұл қай есімдіктер?»
1. Етікші аспабының бірімен ұқсас келетін есімдіктің қай түрі? (біз)
2. Басқаның бәрін өзі сұрайды, өзінен ешкім сұрамайды? (сұрау)
3. Көпшіл және көңілшек,
Ештемені бөліп жармайды,
Көптік ұғым беріп,
Көпшілікті қармайды. (жалпылау)
4. Құрамындағы сөздің көбін көршісінен сұрап алыпты. Алдына бір буын қосыпты да, есімдіктің бір түрі боп тұра қалыпты. (болымсыздық есімдігі)
3. Сөйлемдердегі есімдіктерді тауып мағыналық түрін анықтау.
1. Сен тұтас жер болып едің, Жер ана. (сен – жіктеу есімдігі)
2. Сол оқиғаны есіне алғысы келмейді. (сол – сілтеу есімдігі)
3. Алмат достарының қашан келетінін білмейді. (қашан – сұрау есімдігі)
4. Өзін Мадиярға аға тұтып жүр. (өзін – өздік есімдігі)
5. Енді ол үшін бүкіл дүние тас қараңғы. (бүкіл – жалпылау есімдігі)
6. Басқа ешкім дыбыс шығарып сөйлемейді. (ешкім – болымсыздық есімд.)
7. Кейбір жігіт жүреді мақтан сөйлеп. (белгісіздік есімдігі)
4. Берілген есімдіктерді септе.
Септіктер
Сол
Осы
Ешкім
Біреу
Атау
Сол
Осы
Ешкім
Біреу
Ілік
Соның
Осының
Ешкімнің
Біреудің
Барыс
Соған
Осыған
Ешкімге
Біреуге
Табыс
Соны
Осыны
Ешкімді
Біреуді
Жатыс
Сонда
Осында
Ешкімде
Біреуде
Шығыс
Содан
Осыдан
Ешкімнен
Біреуден
Көмектес
Сонымен
Осымен
Ешкіммен
Біреумен
IV.Толғаныс.1. Семантикалық карта.
р/с
Мысалдар
жіктеу
сілтеу
сұрау
өздік
белгісіздік
болымсыздық
жалпылау
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
барлық
кейбіреу
олар
мыналар
өздері
ешқашан
біздің
қайда
әлдеқашан
біреуге
2. Тест тапсырмасы.
1. Жіктеу есімдігін табыңыз:
А) Бұлар В) қайдан С) ешкім Д) олар Е) кейбіреу
2. Тәуелденген тұлғадағы сілтеу есімдігін табыңыз:
А) Кіміңіз? Несі?
В) Бұнысы, мынауымыз
С) Соның, анаған
Д) өздерің, өзіңіз
Е) Барлығынан, бәрінің
3. Болымсыздық есімдігін көрсетіңіз:
А) Бірнеше
В) Саған
С) Дәнеңе
4. Есімдік сөйлемде қандай жағдайда анықтауыш болады?
А) Зат есім орнына қолданылса
В) сын есім, сан есім орнына қолданылса
С) Мезгіл, мекен мағынасын білдірсе
Д) Сөйлем соңында келсе
Е) Үстеу сөздердің орнына қолданылса
5.Дұрыс септелген есімдікті табыңыз:
А) менге В) сенмен С) сода Д) бұдан Е) сеннің
6. Болымсыздық есімдігін тап
А) дәнеме
В) бірдеме
С) сода
Д) әлдекім
Е) біреу
Үйге тапсырма.
Бағалау.
Қ. Аманжолов атындағы жалпы орта білім беретін мектеп
(6 – сынып)
Өткізген: қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Хайрушева М.Ш.
2012-2013 ж.
Соңғы жарияланған материалдар тізімі
Бөлім: Уроки / Қазақ тілі |
Көрсетілім: 24325 |
|
|
|
Есімдіктен өткенді қайталау
Сабақтың тақырыбы: Есімдіктен өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты:
1. Есімдік туралы алған теориялық білімдерін практикада қолдану, ауызша, жазбаша талдау жұмыстарын жүргізе отырып, білімдерін бекіту:
2. Ойлау қабілеттерін, қиялдарын дамыту, ой қорытып, нақты шешім жасауға үйретіп, өздеріне сенімдерін арттыру, өз бетімен жұмыс істей білуге дағдыландыру;
3. Орындалатын тапсырмалар арқылы оқушыларды адамгершілік ізгі қасиеттерге, сауатты жазуға, ұқыптылыққа баулу.
Оқушының міндеті:
Есімдік тарауы бойынша өткен білімдерін еске түсіру;
Тапсырмаларды орындау арқылы ойлау,сөйлеу қабілетін арттыру:
Сабақтың ережесі:
Мұғалімнің сөзін зейін қоя тыңдау.
Сабаққа белсене қатысу.
Берілген тапсырмаларды мұқият орындау.
Сабақтың түрі: Қайталау
Сабақтың әдісі: сұрақ- жауап, деңгейлік тапсырмалар, шығармашылық жұмыстар
Көрнекілік: интерактивті тақта, слайд, тест жұмысы, кесте
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру: 1. Сәлемдесу.
2. Кезекші мәлімдемесі.
3. Дәптер алмастыру
Психологиялық дайындық.
Бір мен екі алмаңдар,
Үшке алданып қалмаңдар.
Кілең төрттік алғандар,
Бесті ғана армандар.
Бағалау критерийлері
1. Сабақтағы белсенділігі
2. Шығармашылық қабілеті
3. Тапсырмаларды өз бетімен орындай алуы
5. Өтілген тақырыптан ой – түюі
6. Өз ойын еркін жеткізе алуы
ІІ. Қызығушылығын ояту: Оқушыларға ертегі тыңдату.
Баяғыда бір Есімдік атты қария өмір сүріпті.Оның жеті ұлы бар екен.Қарт осы ұлдары дүниеге келген кезде өскенде үлкен азамат болсын деп затына лайық ат қоймақ ниетпен Ербол, Есбол, Азамат, Батыр, Ерасыл, Мақсат, Ардақ деген ат қойыпты.Бірақ өсе келе қарттың ұлдары әке үмітін ақтамай,атына лайық іс жасамай, ерке, шолжаң, өр көкірек болып өсіпті. Ерболы «мен барсам ол да барсын,сен де жүр» деп не нәрсеге болса да санасатын әдет тауыпты. Есбол болса өзі жасаған қателіктерін ешқашан мойындамай, үнемі біреуден көріп, «оны істеген анау,мынау» деп жала жабудың шебері боп шығады. Азамат болса ешқандай сөзге түсінбес надан болыпты. Не сұрасаң да «қашан?» ,«қалай?», «неге?» деп қайталауын қоймапты. Ал, Ерасыл тура өзімшіл боп өсіпті. Өзім , өзім деп кеуде қаққан оның айналасында достары да қалмапты. Ал Батыр сараң болады,ешнәрсесін ешкімге татырмапты. Үлкен үмітпен атын Мақсат деп қойған қарттың алтыншы ұлы да әке сенімін ақтамапты. Әкесі оның достары кім,қайда жүретіні,не істейтінен де бейхабар болыпты. Тек ұлдарының ішінде Ардақ қана көпшіл, бірлікті жақсы көретін болып өседі. Ұлдарының атына заты сай болмағанына ренжіген Есімдік қарт өз ұлдарын шын атымен атамай, өздеріне лайық есім беріпті.
Оқушылар, ертегі не туралы? Қарт ұлдарының есімін қалай өзгертті деп ойлайсыңдар?
Оны қалай таптыңдар?
Күннің жадын, сабақтың тақырыбын жаздырту. Сабақтың мақсаты мен міндетін айту.
Алғырлар жариялар әділетін,
Оқыған оқырмандар бас иетін.
Есімдік қандай түрге бөлінеді?
Ал, көрсет біліміңнің қасиетін – деп оқушылар сіздерге бүгінгі сабаққа сәттілік тілеймін!
ІІІ. Мағынаны тану. Есімдік туралы, оның мағыналық түрлерін көрсететін таблица интерактивті тақтадан көрсетіледі.
Жіктеу
Сілтеу
Сұрау
Өздік
Жалпылау
Белгісіздік
Болымсыздық
«Иә, жоқ» әдісі бойынша есімдік және оның түрлері сұралады.
Есімдік сөз табы ма?
Ол зат есім, сын есім, сан есім орнына жұмсалады ма?
Есімдіктің 6 түрі бар
Сілтеу есімдігі «қай?» Деген сұраққа жауап береді.
«Анау» деген сұрау есімдігі.
«Өз елім - өлең төсегім» деген мақалдың ішінде есімдік бар.
Есімдіктер орынбасар сөз табы деп аталады.
Жалпылау, жинақтау мағынасын білдіретін Жалпылау есімдігі.
Болымсыздық мағынаны білдіретін сілтеу есімдігі.
«Әрқашан күн сөнбесін» сөйлемінде жіктеу есімдігі қолданылған.
Тапсырмалар:
1.Толықтыру әдісі.
..... айтып тұрған қасиеттер .... баладан табылмасына ... кепіл? ..... ертіп жүрген бала қазақтың белгілі ақыны болған Нұржан Наушабаев екен. .....- Күршім өзені. .........- Ұлыстың ұлы күніне арналып құрылған киіз үйлер. ...елің- алтын бесік. .... тоңып секіреді, .... тойып секіреді. Адамзаттың . . . сүй «бауырым» деп
Қажетті есімдіктер: осы, сіз, бұлар, бәрін, өз, мына, мынау, кім, біреу
2. Берілген есімдіктерді есімдіктің мағыналық түрлеріне қарай топтастырып жаз.
Әрқашан, әлдене, ешбір, кім, мынау, анау, ешбір, мен, бізге, өздеріміздің, түгел, бәрі, сол, біреу, неге.
Сергіту сәті. «Бұл қай есімдіктер?»
1. Етікші аспабының бірімен ұқсас келетін есімдіктің қай түрі? (біз)
2. Басқаның бәрін өзі сұрайды, өзінен ешкім сұрамайды? (сұрау)
3. Көпшіл және көңілшек,
Ештемені бөліп жармайды,
Көптік ұғым беріп,
Көпшілікті қармайды. (жалпылау)
4. Құрамындағы сөздің көбін көршісінен сұрап алыпты. Алдына бір буын қосыпты да, есімдіктің бір түрі боп тұра қалыпты. (болымсыздық есімдігі)
3. Сөйлемдердегі есімдіктерді тауып мағыналық түрін анықтау.
1. Сен тұтас жер болып едің, Жер ана. (сен – жіктеу есімдігі)
2. Сол оқиғаны есіне алғысы келмейді. (сол – сілтеу есімдігі)
3. Алмат достарының қашан келетінін білмейді. (қашан – сұрау есімдігі)
4. Өзін Мадиярға аға тұтып жүр. (өзін – өздік есімдігі)
5. Енді ол үшін бүкіл дүние тас қараңғы. (бүкіл – жалпылау есімдігі)
6. Басқа ешкім дыбыс шығарып сөйлемейді. (ешкім – болымсыздық есімд.)
7. Кейбір жігіт жүреді мақтан сөйлеп. (белгісіздік есімдігі)
4. Берілген есімдіктерді септе.
Септіктер
Сол
Осы
Ешкім
Біреу
Атау
Сол
Осы
Ешкім
Біреу
Ілік
Соның
Осының
Ешкімнің
Біреудің
Барыс
Соған
Осыған
Ешкімге
Біреуге
Табыс
Соны
Осыны
Ешкімді
Біреуді
Жатыс
Сонда
Осында
Ешкімде
Біреуде
Шығыс
Содан
Осыдан
Ешкімнен
Біреуден
Көмектес
Сонымен
Осымен
Ешкіммен
Біреумен
IV.Толғаныс.1. Семантикалық карта.
р/с
Мысалдар
жіктеу
сілтеу
сұрау
өздік
белгісіздік
болымсыздық
жалпылау
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
барлық
кейбіреу
олар
мыналар
өздері
ешқашан
біздің
қайда
әлдеқашан
біреуге
2. Тест тапсырмасы.
1. Жіктеу есімдігін табыңыз:
А) Бұлар В) қайдан С) ешкім Д) олар Е) кейбіреу
2. Тәуелденген тұлғадағы сілтеу есімдігін табыңыз:
А) Кіміңіз? Несі?
В) Бұнысы, мынауымыз
С) Соның, анаған
Д) өздерің, өзіңіз
Е) Барлығынан, бәрінің
3. Болымсыздық есімдігін көрсетіңіз:
А) Бірнеше
В) Саған
С) Дәнеңе
4. Есімдік сөйлемде қандай жағдайда анықтауыш болады?
А) Зат есім орнына қолданылса
В) сын есім, сан есім орнына қолданылса
С) Мезгіл, мекен мағынасын білдірсе
Д) Сөйлем соңында келсе
Е) Үстеу сөздердің орнына қолданылса
5.Дұрыс септелген есімдікті табыңыз:
А) менге В) сенмен С) сода Д) бұдан Е) сеннің
6. Болымсыздық есімдігін тап
А) дәнеме
В) бірдеме
С) сода
Д) әлдекім
Е) біреу
Үйге тапсырма.
Бағалау.
Қ. Аманжолов атындағы жалпы орта білім беретін мектеп
(6 – сынып)
Өткізген: қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Хайрушева М.Ш.
2012-2013 ж.
Соңғы жарияланған материалдар тізімі
Информация
Посетители, находящиеся в группе Гости, не могут оставлять комментарии к данной публикации.
Посетители, находящиеся в группе Гости, не могут оставлять комментарии к данной публикации.
Бөлімдер
| История открытые уроки по истории |
| Педагогика открытые уроки по педагогике |
| Биология открытые уроки по биологии |
| Информатика открытые уроки по информатике |
| Математика открытые уроки по математике |
| Физика открытые уроки по физике |
| Химия открытые уроки по химии |
| Разное открытые уроки |
| География Открытые уроки по географии |
| русский язык |