Мақсаты

Судың адам ,жануар, өсімдік үшін маңыздылығын әңгімелей отырып, топтық талқыға салу,постер жасақтап,презентациялау,ой қорыту.

Күтілетін нәтиже А.Судың адам ,жануар, өсімдік үшін маңыздылығын біледі , түсінеді, топтық талқыға салып талдайды,постерге  түсіреді,презентациялайды,ой қорытады,бағалайды.

В.Оқушылардың өз ойларын жүйелі түрде баяндауы, түсініп оқуы, ойлауы, есте сақтау қабілеттері дамиды.

 

С .Табиғатты сүйе біледі , оны қорғай алады , өмірде қолдана алады.

 

Дереккөздер, құрал-жабдықтар флипчарт, маркерлер,бояулар,оқулық,дәптер « Табиғатты қорғайық» атты видео ролик

Сабақтың барысы Уақыты Мұғалім әрекеті Оқушы әрекеті

Кіріспе

 

 

Қуан , шаттан алақай !

Қуанатын күн келді !

Күліп шықты күн бүгін қайырлы таң , қайырлы күн сәлеметсіз бе?

-Табиғат неше бөлікке бөлінеді?

-Тірі табиғатқа нелер жатады?

Тұсаукесер

.қасиеттерін білеміз ?

- Адамға тағам , ауа, жарық , жылу , су  қажет . Өсімдікке

қоректік заттар ,жануарға қорек ауа ,жарық , жылу ,су қажет 

- Су сұйық , қатты газ күйінде болады .

 

Негізгі бөлім

 

- Судың   маңыздылығын оқып бір –біріне сұрақ қояды.

- Сергіту сәті «Шырша»

- Топтық  жұмыс. Маршруттық картамен жұмыс . 

- « Судың адам 

 өміріне , өсімдіктер мен жануарлар тіршілігі үшін маңызды» Маршруттық картамен жұмыс .

-Жоғары, төмен мәртебелі сұрақтар қояды.

Шыршаның қимылын көрсетіп жасайды.

1-топ Адам өміріне судың маңызы.

2-топ Өсімдіктер тіршілігіне судың маңызы.

3-топ Жануарлар тіршілігіне судың маңызы.

  Адам өміріне , жануарлар мен өсімдіктер тіршілігіне байланысты мәтін беріледі,  талқылап постер шығарады. Топ басшысы қорғап шығады.

Қорытынды

 

- Осы бейне таспадан қандай қорытынды шығардыңдар ?

- Қандай тыйым сөздерді білесіңдер ?

- Оқушылар сондықтан да үнемі суды үнемдеп , қоргап отыру керек .

-Үйге тапсырма «Біздің отбасымыз суды қалай үнемдейді?» тақырыбына 

әңгіме жазу.

Бағалау . Рефлексия жазу. Өз ойларын айтады .

-Су ішкен құдығыңа түкірме!

-Су бетін ашық қалдырма!

-Түнде суға барма!

-Шелектегі суға аузыңды батырма!

- Суды ластама

 -  Суды үнемде

- Қайнамаған суды ішпе

Жер бетінде су көп . Бірақ мұхиттар мен теңіз сулары ащы болып келеді.Адамның пайдалануына тұщы су қажет . Тұщы сулар өзен – көлдерде , мұздықтарда және жер астында кездеседі . Жер бетінде тұщы су қоры күннен – күнге азаюда . Оның азаюына адамның әсері көп .

Жер бетіндегі әр адам суды қорғауы тиіс . Зауыт , фабрикалардан шыққан қалдықтарды өзен – көлдерге ағызбаған дұрыс . Ауылды жерде су қоймаларына мал фермасының лас қалдықтары түспеу жағы қадағаланады.

Жер бетіндегі тұщы судың азайғандығын әр адам ескеруі тиіс . Суды үнемді пайдалану керек . Егер су құбырының шүмегінен судың тамшылап тұрғанын көрсең , оны бұрап бекіт . Суды ретсіз шашып , ысырап етуге болмайды. 

Сусыз тіршілік жоқ, егер де адам бір аптаға жуық су ішпесе, адам өмір сүруін тоқтатады, адам күн сайын шамамен 3 литрдей суды ішеді.Су адам бойында қан  айналымды жақсартып, тұрақтылықты қамтамасыз етеді . Егер де адамның денесінен 1,5л су  ағзадан буланса немесе тер күйінде шықса,адам қаталап шөлдейді.Адам баласы шөлге қарсы 3т күннен артық күресе алмайды.Егер адам денесіндегі  судың 6-8 %азайса ,адам жартылай есінен танып қалады.10% азайса  сілекейін жұтады,ал 12% кемісе адам өліп кетеді.Адам су ішпей 5-7 күн жүре алады. Адамға ауа қандай қажет болса, су да сондай қажет.Суды тамақ пісіруге , ішуге , жуынуға , кір жууға , бояуларға қосуға (бейнелеу өнері) ,тіпті судан электр қуатын өндіреді.Су жол (өзен, теңіз, көліктері, ағаштарды су арқылы ағызып тасымалдаушы) .Су – адам еңбегінің көмекшісі (егістік, зауыт, фабрика) .Су – қозғалтқыш (паровоз, пароход) .

Сусыз тіршілік жоқ, егер де адам бір аптаға жуық су ішпесе, адам өмір сүруін тоқтатады, адам күн сайын шамамен 3 литрдей суды ішеді.Су адам бойында қан  айналымды жақсартып, тұрақтылықты қамтамасыз етеді . Егер де адамның денесінен 1,5л су  ағзадан буланса немесе тер күйінде шықса,адам қаталап шөлдейді.Адам баласы шөлге қарсы 3т күннен артық күресе алмайды.Егер адам денесіндегі  судың 6-8 %азайса ,адам жартылай есінен танып қалады.10% азайса  сілекейін жұтады,ал 12% кемісе адам өліп кетеді.Адам су ішпей 5-7 күн жүре алады. Адамға ауа қандай қажет болса, су да сондай қажет.Суды тамақ пісіруге , ішуге , жуынуға , кір жууға , бояуларға қосуға (бейнелеу өнері) ,тіпті судан электр қуатын өндіреді.Су жол (өзен, теңіз, көліктері, ағаштарды су арқылы ағызып тасымалдаушы) .Су – адам еңбегінің көмекшісі (егістік, зауыт, фабрика) .Су – қозғалтқыш (паровоз, пароход) .

 

 

Өсімдік құрамының көп бөлігі судан тұрады . Кез келген өсімдіктің жапырағының , сабағының сынған жерін байқасаң шырыны  шығады . Бұл өсімдік бойындағы су . Суды өсімдік тамыры топырақ арқылы сіңіреді.  Топырақтағы  қоректік заттардың бәрі өсімдікке сумен араласып барады .

 Өсімдік сусыз тіршілік болмайды.Өсімдіктің барлық мүшелерінде су болады. Жапырақта 90%, сабағында 70-80%, тамырда 50-60%, тұқымда 10%,  қабықта 50% судан тұрады . Су өсімдіктерді қызып кетуден сақтайды .   Егер өсімдікті күнде суармасаң қурап өліп қалады. 

 

 

Судың өсімдік тіршілігі үшін маңызы

 

Өсімдік құрамының көп бөлігі судан тұрады . Кез келген өсімдіктің жапырағының , сабағының сынған жерін байқасаң шырыны  шығады . Бұл өсімдік бойындағы су . Суды өсімдік тамыры топырақ арқылы сіңіреді.  Топырақтағы  қоректік заттардың бәрі өсімдікке сумен араласып барады .

 Өсімдік сусыз тіршілік болмайды.Өсімдіктің барлық мүшелерінде су болады. Жапырақта 90%, сабағында 70-80%, тамырда 50-60%, тұқымда 10%,  қабықта 50% судан тұрады . Су өсімдіктерді қызып кетуден сақтайды .   Егер өсімдікті күнде суармасаң қурап өліп қалады. 

 

 

Жануарлар тіршілігі үшін судың маңызы

 

Бірде бір жануар сусыз тіршілік ете алмайды .   Ұзақ уақыт су ішпей жүруге шыдайтын жануарлар да бар .  Түйе сусыз қырық күнен астам уақытқа шыдайды . Оның өркешіне жиналған май оған қорек те , су да бола алады . Суда тіршілік ететін жануарлар  бар . Су олар үшін мекені . Жануарларда суда шомылады  .  Өсімдікпен қоректенеді .Ал өсімдік сусыз өспейді .