Сабақтың мақсаты:

 Ағылшындардың Үндістандағы отарлық қанау әдістері мен онің зардаптарын ашып көрсету. Отаршылдық қанау мен ұлттық езгіге қарсы бағытталған халық көтерілістері туралы  және әртүрлі қоғамдық топтардың көзқарасы  ұлт-азаттық қозғалыстың  қалыптасуына негіз болғанын нақты деректермен түсіндіру.

 ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы Үндістандағы ұлт-азаттық қозғалысқа тоқталғанда  Үнді Ұлттық Конгресіне сипаттама беріп, «свадеши» және «свараджа» ұрандарының мәнін ашу.

Сабақтың түрі:аралас

Әдісі:интерактивті

Көрнекілігі:карта

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі

 Оқу құралын тексеріп түгелдеу

 Әнұран орындау, «Хабар».

 Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: «Жапония»

Жапониядағы Мэйдзи реформалары? 

Мемлекеттік құрылыстағы өзгерістер Қоғамдық қатынастардағы өзгерістер Экономикалық қайта құрулар Білімсаласындағы өзгерістер

 

ІІІ. Жаңа сабақтың жоспары:

1. Үндістанды отарлаудың аяқталуы. Үнді халқын ағылшын отаршылдарының қанау әдістері

2. 1857-1859 жылдары Үндістандағы ұлт-азаттық көтеріліс

3. ХІХ ғсырдың екінші жартысындағы Үндістан қоғамындағы өзгерістер

4. ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы Үндістандағы ұлт-азаттық қозғалыс

5. ХХ ғасырдың басындағы Үндістан

 

Үнді қоғамындағы негізгі әлеуметтік топтардың жағдайы

Әлеуметтік топтар Жағдайы

Басып алғанға дейін Отарлық езгі кезінде

Князьдер,

 байлар Халықты шексіз биледі Бір бөлігі өзінің байлығы мен билігінен айырылды, қалғандарына ағылшын үкіметінің толық бақылауы орнатылды

Шаруалар

Жерге мұрагерлік құқығын иеленді. Деревняда қауым сақталды Жерінен айырылды, қауым таратылды, салықпен тоналды, жаппай аштық, қырылу.

Қолөнершілер Қолөнері табысқа жетті. Мануфактура пайда болды. Арзан фабрикалық тауарлардың  ағылуына байланысты үнді қолөнері тоқырауға ұшырады, миллиондаған тоқымашылар қайыршыланды.

 

ІҮ. Сабақты бекіту:

1. Үндістандағы ағылшын отаршылдары ХІХ ғасырда қандай қанау әдістерін қолданды?

2. Сипайлар деген кімдер? 1857-1858 жылдардағы сипайлар көтерілісінің жеңілу себептерін атаңдар.

3. «Свадеши», «свараджа» ұрандарының мәнін қалай түсінесіңдер?

4. Үнді Ұлттық Конгресі қашан құрылды, оның мақсаты қандай болды?

5. ХІХ ғасырдың екінші жартысында Үндістанда өнеркәсіп төңкерісі болғанының дәлелі қайсы?

Сипайлар көтерілісі

Көтеріліс сипаттары Көтерілісшілер мақсаттары Негізгі оқиғалар Жеңілу себептері Нәтижесі мен мәні

ҮІ. Үйге тапсырма