Қарақытайлар

Сабақтың тақырыбы Қарақытайлар

Сабақтың мақсаты

Білімдік: Қарақытайлардың пайда болуын, қоғамдық құрылысын, ішкі-сыртқы жағдайын, шаруашылық пен мәдениетін өздік жұмыстар жүргізу арқылы меңгерту;

Дамытушылық: Оқытудың түрлі әдістерімен жұмыс жасай білуге баулу, тарихи біліктіліктерін дамыту.

Тәрбиелік: Өз халқының тарихын білуге, насихаттауға, қадірлеуге тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: карта, кескін карталар, видеоролик, кеспе карточкалар, бағалау житондары.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың сабаққа зейінін дайындап, сабақтың жүрісімен

таныстыру. АВС тобына бөлу.

Тапсырма беру:

А тобына – Наймандар

В тобына – Керейіттер

С тобына – Жалайырлар

Сайыс.

1. «Елдерек» бөлімінде оқушылар өздеріне тиісті елдер туралы жазылған

деректерден мағлұмат береді.

2. «Ел тану» бөлімінде әр топқа бірдей мына стратегиялық сұрақтар қойылады:

А. С т р а т е г и я л ы қ с ұ р а қ т а р

Наймандар.

1.Мемлекеттің пайда болған уақыты және аты.

2.Мемлекеттің орналасқан орны және орталығы.

3.Мемлекетті басқарған хандар

4.Мемлекеттің ішкі-сыртқы жағдайларынан не білесің?

5.Мемлекеттің негізі болған тайпаларды ата.

6.Мемлекеттің қоғамдық құрылысы.

7.Мемлекеттің шаруашылығы.

8.Мемлекеттің құлау себебі.

В. Стратегиялық сұрақтар

Керейіттер.

1.Мемлекеттің пайда болған уақыты және аты.

2.Мемлекеттің орналасқан орны және орталығы.

3.Мемлекетті басқарған хандар

4.Мемлекеттің ішкі-сыртқы жағдайларынан не білесің?

5.Мемлекеттің негізі болған тайпаларды ата.

6.Мемлекеттің қоғамдық құрылысы.

7.Мемлекеттің шаруашылығы.

8.Мемлекеттің құлау себебі.

С. Стратегиялық сұрақтар

Жалайырлар.

1.Мемлекеттің пайда болған уақыты және аты.

2.Мемлекеттің орналасқан орны және орталығы.

3.Мемлекетті басқарған хандар

4.Мемлекеттің ішкі-сыртқы жағдайларынан не білесің?

5.Мемлекеттің негізі болған тайпаларды ата.

6.Мемлекеттің қоғамдық құрылысы.

7.Мемлекеттің шаруашылығы.

8.Мемлекеттің құлау себебі.

3.Үй тапсырмасын қорытындылау.

4.Жаңа сабақ.

1.Оқулықпен жұмыс.

Тапсырмалар:.(оқыту,5 минут)

А тобына: - Қарақытайлардың Жетісуға қоныс аударуы.

В тобына: - Қарақытайлардың қоғамдық құрылысы, алым-салық жүйесі.

С тобына: - Сыртқы жағдайы.

Сұрақтар арқылы талқылау:

1.Қарақытайлардың Жетісуға қоныс аудару себептері қандай?

2.Қарақытайлар туралы қытай деректерінде не айтылған?

3.Қарақытайлардың қоғамдық құрылысы қандай болды?

4.Мемлекеттің алым-салық жүйесі туралы деректер не дейді?

5.Қарақытай мемлекетінің сыртқы саясаты қандай болған?

6.Қарақытайлардың Хорезмге жасаған жорығын әңгімелеңдер.

7.Қарақытайлардың 1198-1204жж.жасаған жорықтарының нәтижесі.

5.Дискуссиялық әңгімелеу арқылы пысықтау.

6.Проблемалық сұрақтар құрап, дискуссиялық өрнекті толтыру.

Дискуссиялық өрнек

А тобына -

Келісемін Келіспеймін

1.Қарақытайлар Алтай асып, Жетісуға келген.

2.1125жылы құлаған Қарақытай мемлекеті.

3.Қарақытайларда әйелдер де мұрагер бола алған.

4.1171-1172жж. Ауғанстан жеріне шабуыл жасайды.

5.Харадж- қарақытайлардағы салық жүйесі.

В тобына - Дискуссиялық өрнек

Келісемін Келіспеймін

1.Орта Азиядан батысқа қарай жылжыған түркі тілдес тайпалар қарақытайлар жерін басып алды.

2.Қарақытайлар бұрынғы қидандар.

3.Қарақытайлар Қарахан мемлекетінің ел басқару жүйесін өзгертті.

4Қатуан шайқасы 1141жылы болды.

5.Хорезмшах жылына 3000 динар төлеп тұруға мәжбүр болады.

Дискуссиялық өрнек

Келісемін Келіспеймін

1.1125ж.Ляо мемлекеті құлаған соң

Елюй Даши бастаған 40мың түтін қидандар Жетісуға келіп қоныстанды.

2.Елюй Дашы әскери басқаруды

жергілікті басқарумен ұштастыра алмады.

3.ХІІғасырдың екінші жартысынан бастап қарақытайлар бағынышты халықтарға салық салуды күшейтеді.

4.1208ж. қарақытайлар наймандарды жеңеді.

5.1213жылы Қарақытай өкіметі құлайды.

7.Ауызша тестік жорық.

Сұрақтары:

1.Қидандардың Ляо мемлекетінің өмір сүрген жылдары:

А.786-931жж. в.924-1125жж. с.981-1076жж.

2.Қарақытай мемлекетінің хронологиялық шеңбері:

А.1128-1213жж. в.1125-1210жж. с.1129-1208жж.

3.Қарақытай мемлекетінің билеушісі қалай аталды?

А.Шах. в.Хан. с.Гурхан..

4.Қарақытайларда жер салығы не деп айтылды?

А.ихта В.уакв с.харадж..

5.Қатуан қырғыны қашан болды?

А.1110 в.1141 с.1161

6.Хорезмшах қарақытайларға жылына қанша салық төледі?

А.3000динар В.4000динар С.5000динар

7.1198-1204жж. қарақытайлар кімдермен соғысты?

А.Хорезммен В.Гуридтермен С.Наймандармен

8.Қарақытайлар наймандардан қашан жеңіледі?

А.1208ж. в.1209ж. с.1210ж.

9.Қарақытайларға қарсы Хорезм шахының соғысы қашан басталды?

А.1210ж. в.1212ж. с.1213ж.

10.Қарақытай мемлекетінің құлаған жылы?

А.1211ж. В.1212ж. С.1213ж.

8.Қорытынды.

9.Үйге тапсырма: $:1

Соңғы жарияланған материалдар тізімі


Қарақытай мемлекеті

Қыпшақ хандығы

Қыпшақ хандығы

Кушан патшалығы

Қыпшақ хандығы

Қарақытайлар (1125- 1211ж)

Қарахан мемлекеті (942-1212 жж)

Ерте орта ғасырлардағы Орталық Азия жеріндегі феодалдық қатынастар

Қазақ мемлекетінің саяси және әлеуметтік құрылымдары

Қарахан мемлекеті