ОҚУШЫЛАРДЫҢ БІЛІМ, БІЛІК ЖӘНЕ ДАҒДЫЛАРЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

Қарулы Күштер Қазақстан Республикасы егемендігінің күзетінде
біледі:
• Қарулы Күштерді құрудың заңдылық негіздері және бейбіт уақытта, қауіп төнген, әскери қақтығыс басталған кезде әскери қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін мемлекеттің міндетін;
• Қарулы Күштердің қазіргі қоғамдағы рөлі мен оның Қазақстан Республикасының даму кезеңдерінде шешетін міндеттерін;
• Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінде әскери қызметті өтеудің құқықтық негіздерін;
• Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің дәстүрлерін.

Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жарғылары
біледі:
• жедел әскери қызметтегі әскери қызметшілерді жатын үй-жайларында орналастыру және үй-жайларды ұстауға қойылатын талаптарды;
• әскери бөлімшелерді елді мекендерде орналастыру, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен қоршаған ортаны қорғауды;
• әскери бөлімнің күнделікті өмірінде өткізілетін іс-шаралар мен күн тәртібін белгілеуді;
• әскери қызметшілерді сауықтыру мен олардың тұрмыс жағдайын жақсартуды қарастыратын іс-шараларды.
Тактикалық дайындық
біледі:
• мотоатқыштар взводының, ротасының ұйымдастырылуы мен олардың қару-жарағын;
• ұрыс түрлерін және оның сипаттамасын;
• атыс жүйесі, ұрыстағы маневр, ұрыстағы өзара іс-қимыл, бөлімшелер мен атысты басқаруды;
• мотоатқыштар взводының жорық, ұрысқа кіру және ұрыстық тәртібі;
• қорғаныс негіздерін;
• қазіргі замандағы ұрыстардағы барлаудың рөлі, взводтың барлау жүргізу тәсілдері, жалпы әскери бөлімшелердің шағын аймақтағы соғыс қимылын;
• взводтың бір орында және сақтық күзетте орналасуы;
• взводтың шеруі мен жорық күзетінің негіздері;
• миналардың арналуын, әрекет қағидасын және олардың құрылғысын;
• жарылмайтын инженерлік бөгеттердің бөлінуі, түрлері және мина-жарылғыш бөгеттерден өтуді. 

Атыс дайындығы
біледі:
• мергендік винтовканың арналуы мен ұрыстық қасиетін, негізгі бөліктері мен механизмдерін;
• мергендік винтовканың толымсыз бөлшектеу тәртібін және толымсыз бөлшектеуден кейін мергендік винтовканы жинастыру тәртібін;
• драгунов мергендік винтовкасымен атыс кезінде болатын кідірістер және оларды жою тәсілдерін;
• гранататқыштың ұрыстық қасиетін, қолданылуын;
• гранататқышты толымсыз бөлшектеу тәртібін және гранататқыштың толымсыз бөлшектеуден кейін жинастыру тәртібін;
• ату кезіндегі кідірістер мен оларды жою тәсілдерін.
жасай алады:
• мергендік винтовканы толымсыз бөлшектеуді және жинастыруды;
• ДМВ ату кезінде болатын кідірісті жоя білуді;
• Гранататқыштан ату кезінде болатын кідірістерді жоя білуді.
Мергендік винтовка (МВ) мен қол гранататқышынан ату тәсілдері мен ережелері
біледі:
• мергендік винтовкадан ату тәсілдерін орындау, атысқа ыңғайлану, атыс жүргізу, атысты тоқтату кезінде берілетін командаларды;
• винтовканы оқтау және оғын алу тәртібін;
• гранататқыштан ату кезіндегі қауіпсіздік шараларын;
 жасай алады:
• жер бауырлай жылжу, жатып ату, тізерлеп ату, отырып ату, тұрып ату кезінде винтовканы ұстауды;
• винтовканы оқтау мен оғын алуды;
• тасадан тірей ату, оқпанадан атыс жүргізу, әуедегі нысаналарды ату тәсілдері кезінде винтовканы дұрыс ұстай білу мен орналаса алуды.
Саптық дайындық
біледі:
• машиналар жанындағы және машинадағы жауынгердің іс-әрекетін;
• сапты және машинаны басқаруға арналған белгілерді: қолмен, жалаушалармен, шаммен.
орындай алады:
• машиналар жанындағы және машинадағы іс-әрекет кезіндегі командаларды орындауды; 
• белгілердің көмегімен сапты және машиналарды басқаруды.
Әскери топография
біледі:
• топографиялық картаның қолданылуын, карталарын, бағытын және олардың шамасын;
• географиялық координаттар мен жазық тікбұрышты координаттарды анықтау үшін топографиялық карта бетінің ішкі жақтауын ресімдеуді;
• азимуттар мен дирекциондық бұрыштарды анықтауды:
• жергілікті жерде карта көмегімен жасалатын қозғалыс ерекшелігін.
 жасай алады:
• карта бойынша қашықтықты өлшеуді;
• карта бойынша географиялық және жазық тік бұрышты координаттарды анықтауды;
• карта бойынша дирекционды бұрыштарды анықтауды;
• бір орында картаны бағдарлау және өзінің тұрған нүктесін анықтауды;
• картадан жер бедері, елді мекендер, гидрография, жол торабы, өндірістік, ауыл шаруашылық және әлеуметтік-мәдени объектілер және өсімдіктер жамылғысының бейнеленуін оқуды. 
Азаматтық қорғаныс (АҚ)
біледі:
• азаматтық қорғанысының міндетімен мақсаты;
• ядролық қару ерекшелігін және оны қолдану кезінде жеке құрамға тигізетін әсерін;
• химиялық қару ерекшелігін және оны қолдану қағидаларын;
• биологиялық қару ерекшелігін, түрлері және биологиялық құралдардың негізгі қасиеттерін;
• жеке қорғану құралдарына техникалық қызмет көрсету тәртібін;
• радиоактивтік, химиялық және биологиялық зақымдану аймағынан өтудің негізгі тәсілдерін; 
• апат аудандары мен зақымданған ошақтарында жүргізілетін құтқару және жедел қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу тәртібін.
Медициналық білім негіздері
біледі:
• жұқпалы аурулардың негізгі топтарының сипаттамасын;
• биологиялық зақымдау ошақтарындағы карантин мен обсервация туралы;
• қан айналымына қышалар пайдалану арқылы әсер ету шараларын;
• бинтті таңғыштар қоюдың негізгі тәсілдерін;
• қысқыш және бекіткіш таңғыштар салу ережесін;
• бастың, кеуденің және іштің тесіп өткен жаралану кезінде таңғыштар қою ерекшеліктерін;
• өкпеге жасанды желдету жасау тәсілдерін («ауыздан-ауызға», «ауыздан-мұрынға» Сильвестр бойынша, Каллистов бойынша).
жасай алады:
• науқастарды күтуды;
• артериалық қан қысымын өлшеуді;
• жүрекке тікелей емес массаж жасауды және өкпеге жасанды желдету жасауды;
• ашық және жабық сынықтар кезінде шендеушітер салумен алғашқы медициналық көмек көрсетуді;
• бас сүйегі, бұғана, қабырға, омыртқа, жамбас сүйектері, қол-аяқ сүйектерінің сынуы кезіндегі алғашқы медициналық көмек көрсетуді (таңып тастауға арналған құралдар мен табельдерді пайдалану арқылы) басқа, кеудеге, бұтаралық, қол-аяқ сүйектеріне таңғыш қоюды;
• әр түрлі бақытсыз жағдайларда: үсу, күн және ыстық өту, электржарақаты, суға кеткен кезде алғашқы медициналық көмек көрсетуді.

11 сынып оқушысы:
Қарулы Күштер Қазақстан Республикасы егемендігінің күзетінде
біледі:
• Қарулы Күштерді құрудың заңдылық негіздері және бейбіт уақытта, қауіп төнген, әскери қақтығыс басталған кезде әскери қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін мемлекеттің міндетін;
• Қарулы Күштердің қазіргі қоғамдағы рөлі мен оның Қазақстан Республикасының даму кезеңдерінде шешетін міндеттерін;
• Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінде әскери қызметті өтеудің құқықтық негіздерін;
• Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің дәстүрлерін.
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жарғылары
біледі:
• жедел әскери қызметтегі әскери қызметшілерді жатын үй-жайларында орналастыру және үй-жайларды ұстауға қойылатын талаптарды;
• әскери бөлімшелерді елді мекендерде орналастыру, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен қоршаған ортаны қорғауды;
• әскери бөлімнің күнделікті өмірінде өткізілетін іс-шаралар мен күн тәртібін белгілеуді;
• әскери қызметшілерді сауықтыру мен олардың тұрмыс жағдайын жақсартуды қарастыратын іс-шараларды.
Тактикалық дайындық
біледі:
• мотоатқыштар взводының, ротасының ұйымдастырылуы мен олардың қару-жарағын;
• ұрыс түрлерін және оның сипаттамасын;
• атыс жүйесі, ұрыстағы маневр, ұрыстағы өзара іс-қимыл, бөлімшелер мен атысты басқаруды;
• мотоатқыштар взводының жорық, ұрысқа кіру және ұрыстық тәртібі;
• қорғаныс негіздерін;
• қазіргі замандағы ұрыстардағы барлаудың рөлі, взводтың барлау жүргізу тәсілдері, жалпы әскери бөлімшелердің шағын аймақтағы соғыс қимылын;
• взводтың бір орында және сақтық күзетте орналасуы;
• взводтың шеруі мен жорық күзетінің негіздері;
• миналардың арналуын, әрекет қағидасын және олардың құрылғысын;
• жарылмайтын инженерлік бөгеттердің бөлінуі, түрлері және мина-жарылғыш бөгеттерден өтуді. 
Атыс дайындығы
біледі:
• мергендік винтовканың арналуы мен ұрыстық қасиетін, негізгі бөліктері мен механизмдерін;
• мергендік винтовканың толымсыз бөлшектеу тәртібін және толымсыз бөлшектеуден кейін мергендік винтовканы жинастыру тәртібін;
• драгунов мергендік винтовкасымен атыс кезінде болатын кідірістер және оларды жою тәсілдерін;
• гранататқыштың ұрыстық қасиетін, қолданылуын;
• гранататқышты толымсыз бөлшектеу тәртібін және гранататқыштың толымсыз бөлшектеуден кейін жинастыру тәртібін;
• ату кезіндегі кідірістер мен оларды жою тәсілдерін.
жасай алады:
• мергендік винтовканы толымсыз бөлшектеуді және жинастыруды;
• ДМВ ату кезінде болатын кідірісті жоя білуді;
• Гранататқыштан ату кезінде болатын кідірістерді жоя білуді.
Мергендік винтовка (МВ) мен қол гранататқышынан ату тәсілдері мен ережелері
біледі:
• мергендік винтовкадан ату тәсілдерін орындау, атысқа ыңғайлану, атыс жүргізу, атысты тоқтату кезінде берілетін командаларды;
• винтовканы оқтау және оғын алу тәртібін;
• гранататқыштан ату кезіндегі қауіпсіздік шараларын;
жасай алады:
• жер бауырлай жылжу, жатып ату, тізерлеп ату, отырып ату, тұрып ату кезінде винтовканы ұстауды;
• винтовканы оқтау мен оғын алуды;
• тасадан тірей ату, оқпанадан атыс жүргізу, әуедегі нысаналарды ату тәсілдері кезінде винтовканы дұрыс ұстай білу мен орналаса алуды.
Саптық дайындық
біледі:
• машиналар жанындағы және машинадағы жауынгердің іс-әрекетін;
• сапты және машинаны басқаруға арналған белгілерді: қолмен, жалаушалармен, шаммен.
жасай алады:
• машиналар жанындағы және машинадағы іс-әрекет кезіндегі командаларды орындауды; 
• белгілердің көмегімен сапты және машиналарды басқаруды.
Әскери топография
біледі:
• топографиялық картаның қолданылуын, карталарын, бағытын және олардың шамасын;
• географиялық координаттар мен жазық тікбұрышты координаттарды анықтау үшін топографиялық карта бетінің ішкі жақтауын ресімдеуді;
• азимуттар мен дирекциондық бұрыштарды анықтауды:
• жергілікті жерде карта көмегімен жасалатын қозғалыс ерекшелігін.
жасай алады:
• карта бойынша қашықтықты өлшеуді;
• карта бойынша географиялық және жазық тік бұрышты координаттарды анықтауды;
• карта бойынша дирекционды бұрыштарды анықтауды;
• бір орында картаны бағдарлау және өзінің тұрған нүктесін анықтауды;
• картадан жер бедері, елді мекендер, гидрография, жол торабы, өндірістік, ауыл шаруашылық және әлеуметтік-мәдени объектілер және өсімдіктер жамылғысының бейнеленуін оқуды. 
Азаматтық қорғаныс (АҚ)
біледі:
• азаматтық қорғанысының міндетімен мақсаты;
• ядролық қару ерекшелігін және оны қолдану кезінде жеке құрамға тигізетін әсерін;
• химиялық қару ерекшелігін және оны қолдану қағидаларын;
• биологиялық қару ерекшелігін, түрлері және биологиялық құралдардың негізгі қасиеттерін;
• жеке қорғану құралдарына техникалық қызмет көрсету тәртібін;
• радиоактивтік, химиялық және биологиялық зақымдану аймағынан өтудің негізгі тәсілдерін; 
• апат аудандары мен зақымданған ошақтарында жүргізілетін құтқару және жедел қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу тәртібін.
Медициналық білім негіздері
біледі:
• жұқпалы аурулардың негізгі топтарының сипаттамасын;
• биологиялық зақымдау ошақтарындағы карантин мен обсервация туралы;
• қан айналымына қышалар пайдалану арқылы әсер ету шараларын;
• бинтті таңғыштар қоюдың негізгі тәсілдерін;
• қысқыш және бекіткіш таңғыштар салу ережесін;
• бастың, кеуденің және іштің тесіп өткен жаралану кезінде таңғыштар қою ерекшеліктерін;
• өкпеге жасанды желдету жасау тәсілдерін («ауыздан-ауызға», «ауыздан-мұрынға» Сильвестр бойынша, Каллистов бойынша).
жасай алады:
• науқастарды күтуды;
• артериалық қан қысымын өлшеуді;
• жүрекке тікелей емес массаж жасауды және өкпеге жасанды желдету жасауды;
• ашық және жабық сынықтар кезінде шендеушітер салумен алғашқы медициналық көмек көрсетуді;
• бас сүйегі, бұғана, қабырға, омыртқа, жамбас сүйектері, қол-аяқ сүйектерінің сынуы кезіндегі алғашқы медициналық көмек көрсетуді (таңып тастауға арналған құралдар мен табельдерді пайдалану арқылы) басқа, кеудеге, бұтаралық, қол-аяқ сүйектеріне таңғыш қоюді;
• әр түрлі бақытсыз жағдайларда: үсу, күн және ыстық өту, электржарақаты, суға кеткен кезде алғашқы медициналық көмек көрсетуді.