ХҮІІ ғ. соңы –ХҮІІІ ғ. бірінші ширегіндегі қазақ-жоңғар соғысы

Қазақстан тарихы         8-сынып

Сабақтың тақырыбы:

ХҮІІ ғ. соңы –ХҮІІІ ғ. бірінші ширегіндегі қазақ-жоңғар соғысы

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Сабақ барысында оқушыларды Қазақ хандығы төңірегінде қалыптасқан саяси оқиғалармен таныстыру, қазақ билеушілерінің басы бірікпеуінің салдары қандай болғанын көрсету, үш жүздің әскери күштерін біріктірудегі Әбілқайырдың рөлі және халықтың тәуелсіздік үшін күресінің маңызын әңгімелеу
2. Дамытушылық: Оқушыларды материалды жүйелеуге, оқиғалар арасын байланыстырып, одан қорытынды шығаруға машықтандыру
3. Тәрбиелік: Оқушыларға отанымыздың тәуелсіздігі мен азаттығы үшін күрескен батырлардың ерлігін айта отырып, жауаптылыққа, батылдыққа үйрету, патриоттық тәрбие беру.

Оқыту нәтижесі:

Оқушылар ХҮІІІ ғ. басында қазақ хандығы төңірегінде қалыптасқан саяси оқиғалармен танысады, жоңғар шапқыншылығының зардаптарын анықтайды,  қазақ қоғамы жауға қарсы күресті қалай ұйымдастырғанын сипаттайды. Оқушылар өз ойларын жүйелеп жеткізеді.

Топтық жұмыс жасау арқылы ынтымақтастық ахуалы қалыптасады.

Жаңаша тәсілдер арқылы пәнге қызығушылығы мен оқу қабілеттері артады.

Сабақтың түрі:

жаңа білімді меңгеру

Түйінді идея:

«Біз тәуелсіздікті ақылмен, ата-баба жолымен алдық деп ойлаймын».

                                                                              Нұрсұлтан Назарбаев

Сабақтың әдіс-тәсілдері:

топтық жұмыс(мәтінмен жұмыс, картамен жұмыс), сто элементтері,  ой қозғау , акт қолдану, пікір алмасу

Сабақтың көрнекілігі:

Карта « XVIII бірінші жартысындағы Қазақ халхының Жоңғар

 шапқыншылығына қарсы азаттық күресі», электронды оқулық 8-сынып , плакат «Жоңғар шапқыншылығы»

Пәнралық байланыс:

География, әдебиет

Сабақтың барысы

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің

 іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру

3. Сыныпты топқа бөлу

1. Мұғаліммен амандасу
2. Кезекші сыныпта «жоқ» оқушыны хабарлау
3. Шеңбер болып тұрып, санамақ бойынша үшке бөлінеді

Үй тапсыр

масын тексеру кезеңі

Барлық оқушылардың үй жұмысын толық, дұрыс, түсініп орындалуын анықтайды

Ашық және жабық сұрақтар:

1. XVIII ғасырдағы Қазақ хандығының ішкі жағдайын қалай бейнелеуге болады?
2. XVIII ғасырдағы Қазақ хандығының сыртқы жағдайы өте күрделі болды, осыған мысал келтіріңдер
3. XVIII ғасырдың І-ширегінде ресей мемлекетінің Қазақ хандығына қызығушылығының артуына не себеп болды?
4. Жоғарғы Ертіс бойына салынған бекіністерді атап, көрсет
5. Әбілқайыр ханның халқымыздың тарихында алатын орны қандай?
6. Хронологияны тексеру

Өзектілеу кезеңі

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру

Дәптерлеріне сабақтың тақырыбын жазады

Топтастыру:

                                   шайқас                          

  Жаңа сабақ

Сабақ жоспары:

1. Жоңғарияның күшеюі және оның қазақ жеріне шапқыншылығы

2. Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы азаттық күресі

3. Жоңғарлардың қазақ жеріне шапқыншылығының салдары

Электронды оқулықтан  Жоңғар шапқылығы туралы үзінді көрсетемін.

Негізгі ұғымдарға түсінік беру:  жұт, азаттық үшін күрес, агрессия, аманат, сардарбек, құрылтай, патриотизм.

Картадан халық құрылтайы мен қазақ-жоңғар шайқастарын көрсету

Сұрақ: Жоңғар шапқыншылығы туралы не білесіңдер?  Жоңғар шапқылығы туралы үзіндіден не түсіндіңдер?

Мәтінді әр топқа бөліп қарастыру, талдау

1-топ. Жоңғар шапқыншылығының мақсаты

Қазақ халқының жоңғарларға қарсы азаттық күресін ұйымдастыру.

Құрылтайдың қазақ халқының саяси өміріндегі рөлі. Батырлар

«Халық құрылтайы»1710ж., 1726ж

- Қайда өтті?

- Қандай мәселелер көтерілді?

- Немен аяқталды?                                                 

- Тарихи маңызы                                                             

2-топ. «Қазақ-жоңғар шайқастары»(кесте)

3-топ. Жоңғар шапқыншылығының зардаптары

(Тірек-сызба)

Сабақты бекіту кезеңі

Жеке оқушының және сыныптық жұмыстарға сапалы баға беру.

1. Қазақ хандығының саяси тарихына бұл кезеңдегі оқиғалардың басқаша сипат алуы (нәтижелері, дамуы) мүмкін бе еді? (дарынды оқушы)
2. Хронологияны тексеру(топ бойынша)

Мына жылдары қандай тарихи оқиғалар болды

1710 жылы..................

1713 жылы..................

1718 жылы..................

1723жылы...................

1725жылы....................

1726/1728жылы................

1730жылы..........................

3. Қазақ-жоңғар соғысы кезінде көзге түскен қазақ хандары, сұлтандары, билер мен батырлары жөнінде жазылған қандай әдеби шығармаларды білесіңдер? Отанға адалдық  пен патриоттық жөнінде, ержүректік пен қаһармандық, сертке адалдық туралы қандай мақал - мәтелдер білесіңдер ?
4. Біз тәуелсіздікке қалай қол жеткіздік?

Үй тапсырмасы

§1 оқу, құжаттармен танысу, қазақ батырлары туралы мәлімет жинау, кестені толтыру (жылдар-оқиғалар)

Оқушылар күнделіктеріне үй жұмысын белгілейді

Оқушылардың білімін бағалау

Сабаққа белсенді қатысқан оқушыларды бағалайды

Топтарды өзара бағалау. Екі жұлдыз, бір тілек

Рефлексия кезеңі

Оқушының жеке көңіл-күй жағдайын, іс-әрекетін, оқушылармен мұғалімнің өзара қатынас рефлексиясына жағдай жасау

1. Сабақта маған мына білімдерім қажет болды....

2. Маған қиындық туғызған....

3. Мен сабақта түсінгенім....