Сөз мағынасы

Сөздің тура мағынасы
1)Сөздің заттар мен құбылыстардың және олардың негізгі белгілерінің бейнесімен тікелей байланысты лексикалық мағынасы 
2) Сөздің затты, не құбылысты атап білдіретін мағынасы 
3) Әр заттың өзіне ғана тән жеке мағынасы 
«Қара»  сөзі тура мағынасында қолданылып тұрған сөйлем 
1) Шахтерлер қара көмірді тау қылып үиіп тастапты.
2) Көзімнің қарасы, көңілімнің санасы.
3) Қара түнді қақ жарып, бір машина келеді. 
     4) Қара тақтаға ақ бормен жазған әдемі көрінеді.
     5) Қара домалақ балалардың көбейгені жақсы. 
 Сөздің ауыспалы мағынасы 
 1)Бір заттың негізгі атауыш мағынасын екінші бір затқа атау 
     етіп ауыстырып қолданылғанда берілетін мағына.
  2)Белгілерінің ұқсастығына қарай бір заттың не құбылыстың басқа бір
     заттың, не құбылыстың атауы мен аталуының негізінде жасалған мағынасы.
      «Ашық» сөзі  ауыспалы мағынасында қолданылып тұрған сөйлем. 
      а) Ашық ауыздық ешкімге жақсылық әкелмейді.
      ә) Айгүл – мінезі ашық, сыпайы қыз.
      б) Кеше мекемеде ашық жиналыс болды.
      в) Аудандық газетте мектеп бітірушілердің ашық хаты жарияланды. 
Сөздің көпмағыналығы 
      а) Сөздің екі я одан да көп мағынаға ие болуы.
      ә) Әр түрлі мағынасы бар жеке сөз.
Сөздің көпмағыналығы (мысал) 
Түбір, кілт, төркін, көз, бет, түп, құлақ.