Оқушыларды ҰБТ-ға дайындау кезде мұғалімдерге психологиялық қолдау жасау

Мақсаты: оқушыларды ҰБТ-ға дайындау кезде психологиялық қолдау жасау.

Міндеттері:

• Оқушыларды ҰБТ-ға дайындауда кеңес беру;
• Психоэмоциональды және ақыл-ой қысымын түсіру;
• Үрейді азайту.

1. Сергіту сәті. Тест: «Сіздің уайымға бейімділігіңіз».

     Бұл суреттен басы мен құйрығын жерге қарай иіп алған итті көріп отырсыз. Иттің бақытты болуы үшін бір нәрсенің жетіспей тұрғаны анық, ол қандай зат?

     Өзіңіздің қалауыңызбен иттің айналасына қайткенде де оның көңіл-күйін көтеретін бір нәрсенің суретін салыңыз. Ол итке ұнамайды оған керегі жоқ деген сізде теріс ойлар болмасын. Өзіңізге қажет дегеннің бәрін сала беріңіз.

     Бұл тест көмек қажет еткен адамдарға қол ұшын бере аласың ба немесе өзгеге жаның ашиды ма осыны түсінуге көмектеседі.

    Тестінің кілті.

• Егер сіз иттің жанынан басқа жануарды салсаңыз онда сіз ең негізгі көмек деп адамның айтқанын ең соңына дейін тыңдайсыз, ішіндегісін шығартып жеңілдетесіз. Сіз әрдайым араласатын адамдарыңыздың қиындыққа түскенін сезесіз және өз ақылыңызбен көмектесесіз.
• Сіздің салған жануарыңыз иттен үлкен болса, онда сіздің менмендігіңізді көрсетеді. Сіз елге көмек беруге қарсы емессіз, оның санасыздығы мен тоғышарлығын өзгертуге ұмтылмайсыз.
• Егер сіздің салған суретіңіз иттен кіші болса, онда сіз ешқандай пайысмды көмек бере алмайсыз. Әрине сіздің жанашырлығыңыз шынайы, бірақ қажетсіз.
• Егер де иттің жанына сіз адамның  суретін салсаңыз, онда сіздің салқынқандылығыңызды және бірыңғайлығыңызды білдіреді. Сіз өзгенің күйзелісі мен мәселесіне барынша кірісіп кетесіз, бұл әурешіліктің сізге керегі жоқ.
• Егер сіз иттің жанына үйшіктің немесе ұяшықтың суретін салсаңыз, онда сіз қиындыққа түскен адамның  барлық адамдарды қорғап пана бола аласыз. Сіз жауапкершіліктен қорықпайсыз және берген уәдеде тұрасыз. Айналаңыздағылар кез-келген жағдайда сіздің көмегіңізге сүйенеді.
• Егер сіз иттің мойнына, иегіне, тұмсығына көңіл бөлсеңіз, онда сіз қиындыққа түскен адамның шаруасына араласпағанды ұнатасыз. Өзгенің мәселесі сіздің өміріңізді қиындатпауы керек және адам өзіне-өзі көмек көрсету арқылы қиын жағдайдан шығуы оның жеке ісі деп есептейсіз. Ал сіздің жалғыз берер көмегіңіз бұл ақшалай, әрине қарызға бір-ақ рет.
• Тамақтың (сүйектің, қалдықтың) суретін иттің жанына салатын болсаңыз, онда қиындыққа тап болған адам  сізден көмек сұрамаса да, сіз оған көмек көрсетесіз. Айналаңыздағылардың азаптанып, қиналғанын көре тұра қол қусырып қарап отыра алмайсыз,  қайткенде де көмек көрсетуге тырысасыз. Кейде сіздің көмегіңіз түкке де аспай қалады, әрине қарап тұрғаннан бұл да жақсы. Иттің айналасына көп заттардың суретін саған өте жақсы. Онда сіздің көмегіңіз жан-жақты болуы мүмкін.

2.Мұғалімдерге психологиялық кеңестер:

• Оқушыларға тест сұрақтарын көбірек дайындаңыз;
• Есте сақтауға арналған тапсырмаларды беріңіз;
• Оқушылардың оқудағы жетістіктерін үнемі мадақтап отырыңыз;
• ҰБТ алдында оқушыларға қолдау көрсетіңіз, жақсы сөздер айтыңыз. Мысалы: «Сенің қолыңнан барлығы келеді»;
• Оқушыларға тілектер айтыңыз. Мысалы: «ҰБТ-ны жақсы тапсыруларыңа тілектеспін. Мен сендерге сенемін!»;
• Аутотренингті қолдануды үйреніңіз;
• Оқушылардың үрейін азайту үшін терең тыныс алуды ұсыныңыз;
• ҰБТ-ны жақсы тапсыру техникасымен таныстырыңыз. Мысалы: логикалық ойлануға әр сұрақ мағынасынан жауап табуға болады;
• ҰБТ алдында ең алдымен өзіңіз сабыр сақтаңыз;
• Байқау тестілерінің нәтижесі төмен болса, оқушыларға ұрыспаңыз. Сабырлылықпен түсіндіруге тырысыңыз;
• Ал ҰБТ нәтижесі төмен болса, мұнда қандай қателік жібердім дем ойлаңыз;
    

2. «Түрлі түсті кар точкалар» - аяқталмаған сөйлемдер

Егер  де сізді бір айдың ішінде қуантқан нәрселер көбірек болса, жасыл карточканы алып, «Жұмыста соңғы кезде мені қуантқан...» деген сөйлемді аяқтау керек, ал егер де ренжіген сәттеріңіз басым болса, «Жұмыста соңғы кезде мені ренжіткен...» қызыл карточканы алып, сөйлемді аяқтау керек.

     Түйін: мұғалімдердің таңдауларына қарай психолог қорытынды сөз айтады.

3. Ақыл-ойдағы қысымды түсіруге арналған жаттығу.

Жаттығуды орындықта отырып орындау керек. Иықты тік ұстап, өзімізді бос ұстау үшін көзімізді жұиуымыз керек.

• Қолымызды көтеріп, самайымызға апарамыз. Самайдағы нүктені табамыз. Оны басқанда ауырғанын сеземіз.
• Сұқ саусақпен сол нүктеге массаж жасаймыз. 20 рет алға, 20 рет артқа қарай айналдырамыз. Тағы да қайталаймыз.
• Жаттығуды аяқтау үшін самайдағы нүктені ақырын ғана басып, 3 рет терең тыныс аламыз. Рахмет!
•  

4.Дыбыстық гимнастика.

Дыбыстық гимнастика вибрациялы массаж ретінде әсер етеді. Мұнда тыныс алу бұлшықеттері мен диафрагма жаттығады. Әр түрлі дыбыстар әр түрлі вибрация туғызады және біздің санамызға әсер етеді.

    «А» дыбысы кеудемізге діріл туғызып, ағзадағы дыбыстық гамманы әрекетке келтіреді. Барлық жасушаларды жұмысқа ынталандырады.

     «Н» дыбысы бас миында вибрация тудырады, оның оң жақ бөлігін белсендендіріп, ми ауруларын емдейді, интуицияны жақсартып, шығармашылық қабілеттілікті дамытады.

      «В» дыбысы жүйке жүйесін ретке келтіреді.

      «Р» дыбысы стресс, қорқынышты азайтады, тұтығуды емдейді.

      «Т» дыбысы жанды ауырлықтан тазартады, жүрек-қан жүйесін күшейтеді.

 

Тыныс алу жаттығуы:

 

5.Релаксациялық жаттығу. «Теңізге саяхат».

Бұл медитативтік техника денедегі қысымды түсіруге бағытталған.

       Психолог. Жайланып отырыңыз, көзіңізді жұмыңыз. Терең демалыңыз, денеңізді бос ұстаңыз, денеңізді ауырлап бара жатқандай сезініңіз. Өзіңізді жартастың үстінде тұрмын деп есептеңіз және алысқа көз жіберіңіз. Сіздің алдыңызда көгілдір теңіз, ашық аспан және күн. Теңіз бірқалыпты дем алып, асау толқындары жағаға соғылып, қайтадан кейін қайтуда. Денеңізді теңіз толқынының лебі ұрып жатқандай сезініңіз.

       Теңіз толқындарының шуын естіп, толқындарға қызыға қарап, жағалаудағы теңіздің тұзды ауасын жұтып тұрсыз. Өз бойыңызды басқан ауыртпалықтан бір сәтке болса да арылғандайсыз. Сіздің рухыңыз жайлылық сезіміне толы. Сіз төменге түсіп, аяғыңызды шештіңіз, жалаң аяқ құмның қызуы мен жұмсақтығын сезіне отырып жүгірудесіз. Міне, сіз судың жанына келдіңіз, толқындар сіздің аяғыңызды жуып жатыр, су жып-жылы әрі жұп-жұмсақ. Сіз қолдарыңызды бос тастап, басыңызды шалқайтыңыз. Күн сәулесі мен  жеңіл самал жел сіздің бетіңізді өбуде, теңіз толқындарының тамшылары сіздің  денеңізді баурап алғандай. Ерніңізде теңіздің суының кермек дәмі және бақыт күлкісі. Сіз өзіңізді кішкентай бала сияқты сезініп – жүгіріңіз, секіріңіз, су шашып ойнағыңыз, күлгіңіз келеді. Өзіңізге осы бірнеше минут ішінде не істегіңіз келсе, соны істеуге рұқсат етіңіз.Сіздің қайтатын уақытыңыз болды. Тағы жартас үстінде тұрсыз. Сізге демалыс пен бақыт сыйлаған мына ғажайып әлемге алғысыңызды білдіресіз. Тұрған жеріңізбен қоштасыңыз. Жайлап көзіңізді ашыңыз.

Рефлексия:

• Тренингтен алған әсерлермен бөлісіңіз? Қандай әсер алдыңыз?

Оқушыларды ҰБТ-ға дайындау кезде мұғалімдерге

психологиялық қолдау жасау тақырыбында өткен тренингтің анықтамасы

 

Мақсаты: оқушыларды ҰБТ-ға дайындау кезде психологиялық қолдау жасау.

Өткен уақыты: қараша, 2014 жыл.

Тренинг барысы:

1. Сергіту сәтінде «Сіздің уайымға бейімділігіңіз» тестісі жүргізілді.

 2. Мұғалімдерге психологиялық кеңестер беру.

3. «Аяқталмаған сөйлемдер»

4. Ақыл-ойдағы қысымды түсіруге арналған жаттығу.

5. Дыбыстық гимнастика

6. Тыныс алу жаттығуы

7. Рефлексия.

Қорытынды: Тренинг мұғалімдерге ұнады. Шаршағандары

Соңғы жарияланған материалдар тізімі

Өз ашуыңды қалай тежеуге болады? Мазасыздықтан арылайық Адамның жоғары жүйке қызметінің ерекшеліктері. Жоғары жүйке қызметінің топтары Баланың ашуын қалай жеңуге болады? ҰБТ-ге психологиялық тұрғыда дайындау сабағы Суретті жалғастыр және біреуге беру жаттығуы Ұстаз болу тренингі ҰБТ-ге байланысты мектеп бітіруші оқушыларға жағымды психологиялық ахуал жасау мақсатында ата-анамен жұмыс. Жақсы көңіл-күй – жан азығы «Компьютердің пайдасы мен зияны»

Бөлім: Уроки / Ашық сабақтар | Көрсетілім: 5480 | Қосты: Нургуль Дуйсенова | Ілмек сөздер: