Задачей технологии как науки является выявление совокупности закономерностей с целью определения и использования на практике наиболее эффективных, последовательных образовательных действий, требующих меньших затрат времени, материальных и интеллектуальных ресурсов для достижения какого-либо результата. |
Ертеде ақша операциялары үстелдің үстінде жасалған. Италян тілінде “banco” үстел сөзі. Банкирлер өз үстелдерімен нарыққа шығып, ақшаларды айырбастаған.Банкирлерді ежелгі Грецияда “трапезиттер” мен Рим империясында “менсарийлер” деп атаған. “Банк”атауы“банка” атауымен байланысты. Адамдар банк жоқ кезде ақшаларын банкаға салып жинаған. Банктің шығуы сауда-саттықты өркендетті. Банкир мен клиент арасында алғашқы сөз “Ақшаны үстелдің үстіне қой” деп басталған. |
Ақша—тауар мен өнім құнын бейнелейтін балама.Ол әр мемлекетте әртүрлі аталғанымен,негізінде сауда-саттық кезінде құн өлшемі ретінде пайдаланылады.Мәселен,Ұлыбританиядағы ақша өлшемі—фунт-стерлинг, Венгрияда—форинт,Германияда—марка,Қазақстанда—теңге,Қытайда—юань,Ресейде—рубль, Өзбекстанда—сум,Қырғызстанда—сом,Түрікменстанда—манат, АҚШта—доллар деп аталады.Сонымен қатар,кейбір ақша өлшемдері бірнеше мемлекеттердің ақша қатынасында жүреді. |
Банктер уақытша пайдаланылмай тұрған бос ақша қаражаттарын өзіне жинақтау, клиенттерге есепшот ашып, кассалық қызмет көрсету, қысқа және ұзақ мерзімге несие беру, кредит бөлу, инвестициялық қызмет атқару (ұзақ мерзімді күрделі шығындарды қаржыландыру, құнды қағаздар шығару) т.с.с. өзіндік арнаулы қызметтерге қоса, нарықтық экономика жағдайында лизингтік, факторингтік, трастық, кеңесшілік, ақпараттық, т.б. қызметтерді де атқарады. Банк жүргізетін операциялар пассивті (ресурстарды банктегі есепшотқа енгізу) және активті (Банк ресурстарын орналастыру) болып бөлінеді. Негізгі пассивті операциялардың қатарына Банктің өзіндік капиталы (жарғылық қор, резервтік қор), депозиттер қабылдау және банкаралық ақша пиасасынан (рыногынан) қосымша ресурстар алу жатса, ал, негізгі активті операцияларға банкаралық кредит беру, инвестициялық (тікелей және портфельді) қаржы бөлу, т.б. жатады. |
Салық адамзатқа ерте заманнан белгілі. Кімнің өз меншігінен айрылғысы келеді, сондықтан салық төлеу мәселесі әрқашан наразылық тудырып отырған. Адам Смит кезінде салық салу жөнінде бірталай ойлы тұжырым жасаған, бұл тұжырымдар әліге дейін пайдаланылып келеді. Атап айтқанда, ол түскен пайдаға және жалақыға салық салуды ұсынған. Салықтың қажеттілігін ойшыл адамдар баяғыда анық ұққандығы сонша, 1789 жылдың өзінде АҚШ Тәуелсіздік декларациясы авторларының бірі Бенджамин Франклин: «мына өмірде өлім мен салық ақиқат» деп жазған. |
Қазақстан-теңге, Ресей-рубль ,Түркменстан-манат, Қырғызстан-сом , Өзбекстан-сум, Қытай-юань ,АҚШ-доллар ,Англия-фунт-стерлинг,Индия-рупия ,Жапония-иена, Монгалия-тугрик, Италия-реал, Арабия-динар . |
Жарнама дегеніміз не сұрағына оқушылар өз ойларын айтып, постермен жұмыс жасады.Өз ойларын қағаз бетіне әртүрлі материалдар пайдалану арқылы түсірді.Әр топ өз жұмыстарын өз сөздерімен қорғады.Оқушылардың ойы тыңдалғаннан кейін әр топ бір-бірін мадақтап отырды. |
Топқа бөлу: «Ақшамен бөлу». Орындықтың астындағы жапсырылған смайлинг арқылы топ басшы анықталады. Әр топ басшы тобына ат қояды. Экология туралы бейнефильм көрсетіледі. Үй тапсырмасын Экономика және экология тақырыбы бойынша деңгейлік тапсырмалар беру арқылы білімін анықтау. |
Сыныпты 4-5 адамнан тұратын топтарға бөліп және әр топқа әр түрлі соммада ақша тарату керек. Топ мүшелері ақылдаса отырып, берілген соммаға сауда жасайды. Балаларға бұл сомаға аяқ киім, киім, көңіл көтеру құнын енгізуге болатынын ескерту керек. Талқылауға 10-15 минут беріледі. Берілген уақыт өткеннен кейін әр топ спикерлерін тыңдай отырып, барлық топтың жұмсаған жалпы сомасын есептеп, тұтынушы шығынынан ел бюджетіне қанша ақша ауысатынын елестегіп көруді өтініу. Оқушылардың, тұтынушылар осылай өз елінің экономикасын дамытуға үлес қосатынын дәлелдеу. |
Мақалаларды топта талдап берілген сұрақтар төңірегінде ой қозғайды, мәтін мазмұнын түрлендіріп, берілген циклды басқа циклға ауыстырады мыс. Шыңды құлдырауға әкелу т.б.топ мүшелері өз ойларын ортаға салады талдайды «Жарай-сың, өте дұрыс» деген қолпаштау сөздерін қолдану арқылы форматив-ті бағалау Топ мүшелері бір-бірлеріне баға береді. |