Ұстаздар сайты u-s.kz Сайттың атауы www.u-s.kz
» » Дәстүрлі күйшілік өнер


Дәстүрлі күйшілік өнер

Сабақтың тақырыбы: Дәстүрлі күйшілік өнер

Сабақтың мақсаты:      Оқушылардың ойлау қабілеті, ой-өрісі, шығармашылық қабілеті, пәнге қызығушылығы, өнерге сүйіспеншілігі қалыптасады.
Міндеттері:               1. Дәстүрлі күйшілік өнермен танысады.
                                   2. Сыншы сауалдарына жауап беру арқылы, өз   
                                                                  көзқарастарын білдіреді.
                                   3. Бір-бірімен пікірлесе отырып, ортақ қорытынды    
                                                                               шығарады.
Көрнекіліктері:        Баян аспабы, интерактивті тақта, аспаптар суреті,  
                                                 Құрманғазы, Тәттімбет суреттері.
Сабақ  түрі:              Жаңа  сабақ
Сабақ әдісі:              СТО.  Топтастыру, РАФТ-2,  Т- кестесі,  БҮҮ.
Сабақтың барысы:   1.Ұйымдастыру  бөлімі.
Сынып оқушыларының сабаққа көңілін аудару
Музыка аспаптарында орындалатын шығармаларды аспатық музыка деп атайды. 
- Қазақтың домбыра, шертер, жетіген, сыбызғы сияқты ұлттық аспаптарында жанрдың қандай түрі орындалады?
- Күй жанры.
Олай болса бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы күй өнерімен байланысты болмақ.
болып  жіктеледі.  ХІХ  ғасырда қазақтың күйшілік өнерінің дамуына үлес қосқан Құрманғазы, Дина, Тәттімбет, Сүгір, Абыл, Қазанғап, Ықылас т.б. ірі тұлғалы күйшілер болды. Құрманғазы мен Тәттімбеттің  суреттері көрсетілу арқылы  түсінік берілді. Домбыра күйлері құрылымдық ерекшеліктері мен орындалу мәнеріне қарай екі топқа бөлінеді.
 
 
                 Құрманғазы                                                       Тәттімбет
Төкпе күй шебері Құрманғазы мен шертпе күй шебері Тәттімбет туралы түсінік аламыз. Экраннан суреттерін көрсету арқылы түсінік беріледі. Құрманғазы Арқаға Тәттімбеттің ауылына түрмеден қашып келе жатып соғады. Тәттімбет қонақ етіп, күй тартысып, сауық-сайран құрады. Тәттімбеттің сый-құрметіне риза болған  Құрманғазы өзінің “Сарыарқа”күйін тарту етіпті. Тәттімбетте Құрманғазының  өнеріне риза болып, “Көкейкесті” күйін арнап, астына ат мінгізіп, үстіне шапан жауып шығарып салған екен дейді. Сурет көрсетілу арқылы РАФТ-2 стратегиясын қолдана отырып, оқушылардың ойлау қабілетін, шығармашылығын арттыру мақсатында әңгіме құрастырылды.  
Роль –күйшілер                                               Роль – күйшілер
Аудитория-Арқада                                         Аудитория- Арқада  
Форма- әңгіме                                                 Форма- өтініш
Тақырып – Арқадағы күйшілер кедесуі        Тақырып- Арқадағы күйшілер
Арқаның әдемі кеші. Айнала тып-тыныш.    Арқада күйшілер тартысы өтуде.
Далада күй дыбысы естіледі. Күйшілер          Күй көркемдігі жоғары жанр. 
түнімен күй тартысуда. Арқадағы                   Күйдің мәнін ұғыныңыздар.      
күйшілер кешіне шақырамыз.                          Мені сол күй тартысқа                   
                                                                             қатыстыруыңызды сұраймын.
Музыка тыңдау:  Құрманғазы   “Сарыарқа”
                              Тәттімбет        “Көкейкесті”
Күйді тыңдай отырып, орындалу ерекшеліктеріне, төкпе мен шертпе күйлердің айырмашылықтарын айырып  отыру тапсырылды.
“Т” кестесі  арқылы айырмашылықтарына тоқталамыз. 
 
“Сарыарқа” күйі-төкпе күй,  “Көкейкесті”күйі- шертпе күй
Төкпе күй қалай орындалды? Шертпе күй қалай орындалды
Көңілді, жігерлі, шабытты, шапшаң Сабырлы, асықпай, ойлы, салмақты
 
Ән үйрену:  “Домбырасыз сән қайда”
                                               И. Нүсіпбаев
Бүгін біз оқушылар күйдің құдіреттілігін қазақтың киелі қара домбырасы арқылы естіп, сезініп отырмыз. Олай болса осы аспапты көптеген сазгерлеріміз ән-жырға қосқан екен.Солардың бірі И. Нүсіпбаев ағамыздың “Домбырасыз сән қайда” әнін үйренеміз.
Жаттығу:   ма- ми- ио
 
Музыка  сауаты:   Дыбыс  ұзақтықтары
         Білетінім үйренгенім Үйренгім келеді
Музыкалық аспаптар
Домбыра, қобыз, шертер, жетіген т.б. Скрипка кілті, нота сызығы, музыкалық жеті дыбыс, до, ре, ми, фа, соль, ля, си.     -бүтін нота 4-ке саналады
 
     - жарты нота 2-ге сан-ды
 
    - ширектік нота 1-ге с-ды  
 
      - сегіздік нота 2-уі 1-ге   
                      саналады
- оналтылық нотаның 2-  
     уі  1 сегіздік нотаның   
         ұзақтығына тең    
ІҮ Ой  толғаныс      Ашық  тест
1. Күй  дегеніміз  не?
2. ХІХ  ғасырдағы  күйшілерді  ата?
3. Күй  неше  түрге  бөлінеді?
4. Құрманғазы  қандай  күй  шебері?
5. Тәттімбет қандай күй  шебері, қандай күйлерін тыңдадық?
6. Бүтін нота  нешеге  созылады?
7. Жарты  нота нешеге  тең?
8. Ширектік нота  нешеге  саналады?
9. Сегіздік  нотаның  салынуы.
10. Оналтылық  нота  нешеге  саналады?
Үйге тапсырма       Әнді орындау, музыка сауатын  жаттау
Бағала

Соңғы жарияланған материалдар тізімі
Күй әлеміне саяхат
Ұлттық ойындар сайыс сабағы.
Күй тартыстың мәні.
Сегіздік нота.
Қазақ халқының ұлттық аспаптары Етістіктің шақтары
Музыкадағы табиғат көрінісі. Н. Тлендиев «Сарыжайлау» әні
Күй құдіреті
Атақты күйшілер
Атақты күйшілер
Жартылық нота, өлшем 2/4
Бөлім: Уроки / Ашық сабақтар | Көрсетілім: 5908 | Қосты: NA | Ілмек сөздер:
Информация
Посетители, находящиеся в группе Гости, не могут оставлять комментарии к данной публикации.
Бөлімдер
История
открытые уроки по истории
Педагогика
открытые уроки по педагогике
Биология
открытые уроки по биологии
Информатика
открытые уроки по информатике
Математика
открытые уроки по математике
Физика
открытые уроки по физике
Химия
открытые уроки по химии
Разное
открытые уроки
География
Открытые уроки по географии
русский язык