Антонимдер. Сын есімнің жасалуы

5-сынып

6-сынып

Антонимдер

Сын есімнің жасалуы

өтілген материалдарды еске түсіріп, қайта жаңғырту, жаңа  тақырыпты жүйелі түрде жете түсіндіре отырып, жаңа тақырыпқа сай мысалды оқушының өзіне талдату жолымен ережені өздеріне қорыттыру

өткен материалдарды пысықтай отыра, сын есімнің жасалауы жайлы түсінік  беру арқылы жаңа сабақты түсіндіру

оқушылардың бұрыннан бар білімін жаңа біліммен байланыстыра алу қабілетін, ойлауы мен зейінін дамыту, білім - білік дағдыларын қалыптастыру.

сабақ барысында оқушылардың есте сақтау және ойлау қабілеттерін дамыту.

өз ұлтының тілін, рухани байлығын құрметтеу, тапқырлыққа баулу, адамгершілік, эстетикалық тәрбие беру

оқушыларды дұрыс сөйлеуге, әдептілікке тәрбиелеу

5-сынып

6-сынып

Тренинг

«Ыстық орындық»

Шарты: Бір оқушыны ортаға шығарып, оқушылар кезектесіп оған өткен тақырыптар бойынша сұрақтар қояды.

5-сынып

6-сынып

Жеке оқушылармен жұмыс

Тест

1. Етістіктерден болған синонимдерді көрсет.

а) амандасу, сәлемдесу, есендесу

ә) ажар, көрік, әлпет,кескін

б) пішін, жылдам, есендесу

2. Берілген тіркестер құрамындағы «терең» сөзінің тура мағынада тұрғанын көрсет.

а) терең білім   ә) терең сезім   б) терең құдық

3. «Білген кісі тауып айтады, білмеген кісі қауып айтады» деген мақалда ауыспалы мағынадағы сөзді көрсетіңіздер.

а) тауып  ә) қауып    б) білген

4. Ол егінін арықтан суарады екен. Мына сөйлемнен туынды омонимді тап.

а) арықтан    ә) екен      б) ол

5. «Күннің көзі» дегендегі көз қандай мағынада қолданылып тұр?

а) тұспал мағынада ә) ауыспалы мағынада  б) тура мағынада.

Блум түймедағы арқылы үйге  берілген тапсырманы сұрау.

Сұрақтар:

1. Қарапайым сұрақ. Сын есім дегеніміз не? Сын есімнің қандай түрлері бар?
2. Анықтамалық сұрақ. Зат есім сөзіне сатылай кешенді талдау жаса.
3. Интерпретациялық сұрақ. Сын есімнің мағыналық түрлеріне мысал келтіріңдер
4. Шығармашылық сұрақ.Сын есім сөзіне сөйлем құра?
5. Бағалау.Зат есім тақырыбынан не алдың?
6. Тәжірбиелік сұрақ.Сын есім сөздері қатысқан өз бойыңдағы жақсы қасиеттерді ата?

5-сынып

6-сынып

Өлең шумағын дәптерге жазғызу

Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да,

Алдамаған кім қалды тірі жанда?

Алыс-жақын қазақтың бәрін көрдім,

Жалғыз-жарым болмаса анда-санда.

Жазып болған соң, өлеңді дауыстатып бір оқушыға оқытамын, қарама-қарсы сөздерді тапқызамын.

Әр оқушы өз атын тез-тез кезекпен атап,  есімінің бас әрпінен басталатын сын есім сөз айтады. Мысалы: Сандуғаш қандай? Сұлу, сымбатты т.б. 

5-сынып

6-сынып

Ойын:«Сыңарын тап» шармен ойналады. (Оқушылар мұғалім айтқан сөздердің сыңарларын табады.) Ыстық-суық, шашу-жинау, алыс-жақын, күн-түн, биік-аласа.

Олай болса, бүгінгі сабағымызды «Антонимдер» Берілген сөздерді оқытып, ережені оқушыларға қорыттыру.

Дәптермен жұмыс.

5 антоним сөз жаздырту.

- Балалар қазақ тілінде неше сөз табы бар? Олай болса, антоним 9 сөз табының ішінде сын есім, зат есім, үстеу, етістік, есімдіктерден жасалады.

Ауызша көп нүктенің орнына антонимдерін тапқызу.

Тірек сызба.                

 Жаттығумен жұмыс:

87-жаттығу

Оқушылар орыстың тарихшы-ғалымы  Радловтың қазақ  балалары туралы жазған ой-пікірінен үзіндіні оқып,өз беттерінше ішінен антонимдерді табады..

Әсем-сүйкімсіз (ұсқынсыз), тез-баяу (жай), шебер-олақ, зор-әлсіз.

Тірек-сызбамен жұмыс

Жаттығумен жұмыс:

133-жаттығу.

Негізгі сын есімдерді бір бөлек, туынды сын есімдерді бір бөлек көшіріп жазыңдар.

Топтық жұмыс

135-жаттығу.

 Оқушыларды екі топқа бөле отырып, төмендегі тапсырмаларды орындатқызу

1 Екі топ та өз өлең шумақтарын оқып шығады

2 Әр топ өлеңдерін бір-біріне сурет арқылы жеткізеді.

3 Туынды сын есімдердің жасалу жолын айтады.

Сергіту сәті.

Музыкалық әуенмен дене қимылдарын қозғалтатын жаттығулар орындатқызу.

Сабақтың қорытындысы.

Перфокарта бойынша жұмыс

Сабақтың қорытындысы:

Сұрақтар қою

 1 Сын есім дегеніміз не?

2 Сын есім тұлғасына қарай қалай бөлінеді?

3 Туынды сын есімдерге мысал айт.

4 Құрылысына қарай қалай бөлінеді?

5 Күрделі және дара сын есімдерге мысал келтіріңдер

Үй тапсырмасы:

98-жаттығу, 45 бет

Бағалау       

Үй  тапсырмасы:

140,141-жаттығу, 69 бет

Бағалау

Рефлексия (Кері байланыс)
«Ым-ишара» арқылы сабақтан алған әсерлерін білдіреді