Шерхан Мұртаза «Бала Тұрар»

Алматы облысы

Кербұлақ ауданы

 Қоғалы аылы

Панфилов атындағы орта мектеп

Бастауыш сынып мұғалімі

                                                                     Абишова Улбосын Баймухановна

Сабақтың мақсаты: Білімділік мақсаты: мәтінді мәнерлеп, түсініп оқуға және танымдық білімдерін арттыру, ой-өрісін жақты жетілдіру.

Дамытушылық мақсаты: оқу арқылы, ойлау қабілеттерін дамыту, еркін өз ойын айта білуге, ортамен еркін мәдениетін және логикалық ойлау дағдысын дамыту.

Тәрбиелік мақсаты: білімділікке, батылдыққа, шыдамды, қайсар, жігерлі, төзімді болуға тәрбиелеу, өз елінің, жерінің азаматы болуға, Отанын сүюге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас  сабақ.

Әдісі: түсіндіру, әңгімемеу, сұраө-жауап.

Көрнекілігі: суреттер, шығармалар Ш.Мұртаза

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

а) Оқушылардың дайындығын қадағалау

ә) Назарын сабаққа аудару.

Психологиялық дайындық.

Әдепті елдің баласы алдымен сәлем береді:

    Күндей жадырап,

    Айдай арайлап,

    Жұлдыздай жарқырап

   Судай мөлдірлеп

Бүгінгі сабағымызды бастайық.

Оқушылар орындарынан турып:

             Амансыз ба, Алтын күн!

            Амансыз ба, Көк аспан!\

            Амансыз ба, достарым!

             Сендерді көріп қуанам! – деп сәлемдеседі.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі.

А) «Бала Мұхтар мен Абай» мәтінін оқытып, мазмұндау.

Ә) «Пікірлер ағашын» толтыруларын тексеру.

Жаңа тақырып бойынша жүргізілетін сөзжұмбақ жұмысы.

1. «Байлық» әңгімесінің авторы.
2. Абайды әлемге танытқан адам.
3. Торғай даласында тұңғыш мектеп ашқан, қоңырау соққан адам.
4. Қазақ ғалымы кім?
5. Киіз үйдің сүйегі.

Д

у

л

а

Т

о

в

М

ү

х

т

а

р

Ы

б

ы

р

а

й

 

Ш

о

қ

а

н

К

е

р

е

г

е

 

 «Тұрар» деген сөз шықты.

             Кіріспе әңгіме.

             Рысқұлов Тұрар 1894-1943 мектепті үздік бітіріп, Пішпек орман шаруашылығы техникумына оқуға түседі. Ташкентке келіп, мұғалімдер институтына түсіп, оқуын жалғастырады. 1916 жылы ұлт азаттық күресіне қатысады. Осы көтерілісте ұсталып, түрмеге қамалады.

             ІІІ. Шерхан Мұртазаның  «Қызыл жебе» романынан алынып, енгізілген үзінді әБала Тұрар» деп аталады.

             ІV. Жаңа тақырыпты түсіндіру кезеңінде жазушының өмірбаянына тоқталу.

1. Шерхан Мұртаза 1932 жылы Жамбыл облысының Жуалы ауданында дүниеге келген. Қазақтың белгілі жазушысы. «Қызыл жебе», «Белгісіз солдаттың баласы», «Қара маржан» шағармаларыныі сонымен бірге «Бала Тұрар» шығармасының авторы.
2. «Бала Тұрар» әңгімесін мәнерлеп оқып беру.
3. Шығармада Тұрар қай жағынан көрінеді?
4. Тұрар не туралы ойлап отыр еді?
5. Тергеушінің Тұрар оқыған сыныпқа келуі?
6. Ол неліктен Атамырзаны емес, Тұрарды таңдады?
7. Бекіту кезеңі. Венн диаграммасы бойынша

1 қатар – Тұрарға мінездеме.

2 қатар – Атамырзаға мінездеме.

3 қатар – «Бала Тұрарға» өміріндегі жағдайды осы өмірімен салыстыра жазу.

Тұрар	Ортақ қасиет	Атамырза
Жақсы оқушы, тәртіпті, ұқыпты, шыншыл, адал,, адамгершілігі мол, кедей баласы	Екеуі де ұл бала, бір сыныпта оқиды, жас шамасы қатар	Мақтаншақ байдың баласы, нашар оқиды, адамгершілігі аз, тез күледі, өтірік мақтанады, жаман оқушы.

 

        VІ. Сергіту сәті.

        VІІ. Сөздік жұмыс. Тұрқы – сырт пішіні

Селсоқ – немқұрайлы

Ебедейсіз – икемсіз.

         VІІІ. Мәтін бойынша сұрақ-жауап.

1. Сынпқа келген кім?(тергеуші)
2. «Бала Тұрар» әңгімесінің авторы кім?(Ш.Мұртаза)
3. «Бала Тұрар» әңгімесіндегі таудың аты?(аспара)
4. Ш. Мұртазаның туған жері?(Жамбыл облысы Жуалы ауданы)
5. Атамырзаның әкесінің аты?(Айбар)

ІХ. Жақсы-жаман қасиеттер туралы мақал-мәтелдер.