Сабақтың тақырыбы: Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін  алмастыру тәсілімен шешу

Сабақтың мақсаттары: Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешу дағдыларын қалыптастыру. Рационал сандармен берілген пропорциялық теңдеуді келтіріп шеше білуді қайталау.
Сабақта қолданылатын көрнекіліктер: графиктер, формулалар жазылған кесінділер, карточкалар, логикалық тапсырмалар.
Сабақтың әдіс-тәсілдері: көрнекіліктерді қолдану, практикалық жаттығу жұмыстарын орындату, диктант өткізу. әңгімелеу, баяндау, практикалық сабақ.
Сабақтың типі: аралас сабақ
Сабақ барысы:
• Ұйымдастыру кезең і
• Логикалық тапсырма шешу.
• Өткен сабақты қайталау.
• Жаңа сабақты түсіндіру.
• Жаңа сабақты меңгерту есептерін шығарту
• Тест.
• Жаңа сабақты бекіту.
• Үйге тапсырма беру.
• Сабақты қорытындылау, бағалау.
Оқушыларды түгелдеу, сабаққа дайындығын тексеру.
Логикалық тапсырма.
Төмендегі сөздердің біреуі басқалардан бөлек. Ол сөз қайсысы?
А) алма    в) қарбыз
С) помидор   д) асқабақ    жауабы: алма.
 екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесінің шешімі деп нені айтады?
 Теңдеулер жүйесіндегі теңдеулердің графиктері болатын түзулер қиылысса, осы теңдеулер жүйесінің неше шешімі болады?
 Сызықтық  теңдеулер жүйесін графиктік тәсілмен шешкенде, қандай жағдайда жүйенің шешімі болмайды? Шексіз көп шешімі қандай жағдайда болады?

Тақырыптың алдын ала тапсырмасында 
Х-у29 (1)
2х+7у112  (2) теңдеулер жүйесін (1)  теңдеудегі х-ті у арқылы өрнектеп алып, оны (2) теңдеуге қойып, бір айнымалысы бар теңдеуге келтіріп шешу тәсілі көрсетілген. Сонда 

х29+у
2(29+у)+7у112
бұл алғашқы берілген теңдеулер жүйесімен мәндес теңдеулер жүйесі. Осыдан у6; х35 шығады. Осы көрсетілген реттілікпен 
х+у1
5х+3у37 теңдеулер жүйесін шешу оқушыларға тапсырылған. Жауабы; (17;-16)
тақырыптың қысқаша мазмұны.
Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін  алмастыру тәсілімен шешуді мысал емсептерді шығарудан бастау дидактикалық тұрғыдан көрнекіліктерді пайдаланумен бірдей нәтиже береді. Мысалы,
2х+у11                 у11-2х
5х-2у5                  5х-2(11-2х)5
5х-22+4х5
9х27
х3   у11-2•35 жауабы: (3;5)

Екі айнымалысы бар сызықтық  теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешу үшін:
 Теңдеудің біреуіндегі бір айнымалыны екіншісі арқылы (х-ті у арқылы немесе у-ті х арқылы) өрнектеу керек;
 Табылған өрнекті екінші теңдеудегі осы айнымалының орнына қою керек. Сонда бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу шығады.;
 Шыққан бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешіп, ондағы айнымалының мәнін табу керек;
 Табылған айнымалының мәнін екінші айнымалыны табу өрнегіндегі орнына қойып, екінші айнымалыны табу керек.

Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесіндегі теңдеулердің біреуіндегі айнымалының коэффициенті 1-ге тең болған жағдайда берілген теңдеулер жүйесін шешу үшін алмастыру тәсілін қолданған тиімді.
І деңгейлік тапсырмалар
№1497 теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешіңдер.
Х-у2          х2+у
2х-3у-1     2(2+у)-3у-1   2+2у-3у-1,  -у-3, у3, х5
жауабы: (5;3)
№1498 теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешіңдер.

4х+3у5     у-5+2х
у-2х-5      4х+3(-5+2х)5  

4х-15+6х5    10х20  х2
у-5+4   у-1  жауабы: (2;1)
№1499
2(х+у)-х-6     2х+2у-х-6   х+2у-6    х-6-2у
3х-(х-у)0       3х-х+у0      2х+у0      2(-6-2у)+у0
2(-6-2у)+у0
-12-4у+у0
-3у12
у-4    х2   жауабы: (2;4)