Морфология

Сөз және оның формалары туралы ілім 
Морфема
Сөздің лексикалық я грамматикалық мағыналарын білдіретін бөлшек. 
Түбір морфема
а) сөздің әрі қарай бөлшектеуге келмейтін ең түпкі бөлігі 
ә) сөздің өз алдына тұрып мағына  бере алатын, бөлшектенбейтін ең түпкі бөлшегі
б) мофемаларға мүшеленбейтін, нақтылы бір зат я құбылыс  жайындағы  немесе әрекет жайындағы ұғымды білдіретін белгілі бір  дыбыстық құрам 
Қосымша морфема 
Түбірге қосылып, оған қосымша мағына үстейтін морфема.
Жұрнақ
Жаңа мағына тудыратын, мағына түрлендіретін қосымша морфема. 
Жұрнақтың түрлері 
Сөз тудырушы, сөз түрлендіруші 
Сөз тудырушы 
а) жаңа лексикалық мағына жасайды
ә) жаңа мағыналы сөз жасайды 
б) сөздің мағынасын өзгертеді 
Сөз тудырушы (мысал)
Көзде, саңқыл, бұрғы, байлам, күлкі, сөйлем, талас, өріс
Сөз түрлендіруші 
а) сөзге грамматикалық мән береді 
ә) сөзге үстеме мағына қосады 
б) лексикалық мағына тудырмайды 
Сөз түрлендіруші (мысал)
Ағажан, кітапша, көрген, баратын, келсе, барғалы, әдемілеу, ботақан, ақшыл, көлшік.
Жалғау
Сөйлемдегі сөздер арасындағы әр түрлі қатынастарды білдіріп, сол қатынастардың түр-түрінің көрсеткіші  есебінде қызмет ететін қосымша.
Жалғаудың түрлері
Көптік, септік, тәуелдік, жіктік
Жалғаудың түрлері(мысал) 
-лар, -лер, -дар, -дер, -тар, - тер 
-ның, -нің, - дың, -дің, -тың, -тің 
-ға, -ге, -қа, -ке, -ты , -ті, -ды, -ді, -ны, -ні 
-да, -де, -та, -те , -нда, -нде, -мен, -бен, -пен
-менен, -бенен, -пенен
-мын,-мін,-бын,-бін,-пын,-пін,-пыз,-піз,-быз,-біз
-ым,-ім,-м,-ың,-ің,-ыңыз,-іңіз