Басты бет » Уроки » 1867-1868 жылдардағы реформа

1867-1868 жылдардағы реформа

Сабақтың тақырыбы: 1867-1868 жылдардағы реформа

Сабақтың мақсаты: 1. Ресей империясының отарына айналған Қазақстанның 1867-1868

жылдардағы реформа бойынша саяси басқару жүйесіндегі өзгерістер,

реформаның дайындалу жолдары, реформаның мазмұны мен мәні,

реформаның Қазақстан жеріндегі кейінгі зардаптары туралы түсінік

беру.

2.1867-1868 жылдардағы реформаны оқыта отырып, оқушылардың

логикалық ойлау, еркін сөйлеу, өткен мен жаңа тақырыпты

салыстыру арқылы мағынаны ажырата білу қабілеттерін одан әрі

дамыту.

3. Реформаның мазмұны мен мәнін аша отырып, балаларды

ұлтжандылыққа, отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа білім беру.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Керекті құралдар: Қазақстанның саяси картасы, интерактивті тақта, сызбалар.

Методикалық әдіс-тәсілдер: көрсету, түсіндіру, сұрақтар қою.

Сабақ құрылымы: І. Ұйымдастыру кезеңі.(2-3 мин.)

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.(10-12 мин.)

ІІІ. Үй тапсырмасын бекіту.(2-3 мин.)

ІҮ. Жаңа сабақты меңгерту: (20 мин)

а) ой шақыру;

ә) жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау;

б) сабақ жоспарымен таныстыру;

в) реформаны дайындау жұмыстары жөнінде ауызша баяндау, сызба

арқылы түсінік беру;

г) оқушыларға оқулықпен жұмыс тапсыру;

ғ) дәптермен жұмыс;

Ү. Жаңа сабақты бекіту(3-4 мин.)

ҮІ. Қорытынды(2 мин)

ҮІІ. Үй тапсырмасы(1 мин.)

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: (2 мин.)

а) сәлемдесу, түгелдеу;

ә) оқу құралдарын тексеру;

б) бала зейінін шоғырландыру.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау: (10-12 мин.)

Топтарға ауызша тест сұрақтарын қою:

І топ:

1. ХІХ ғасырдың бас кезінде Қазақстан шәкірттері қай тілде оқытылды? (араб тілінде)

2. Азиялық училище қай жылы ашылды? (1789 ж.)

3. 1850 жылы Орынбор шекаралық комииссиясының жанынан қандай мекемелер ашылды?

(орысша білім беретін мектептер)

4. ХХ ғ. 20-30 жылдарында Қазақстан ғылымының штабын басқарған кеңестік ірі түрколог,

академик: (А.Н.Самойлович).

5. Сүйінбай Аронұлы ақындық өнерге қанша жасынан машықтанған? (14-15 жастан).

6. Қазақ халқында дамыған қолөнер салалары: (тоқымашылық, киіз басу, ағаш, металл,сүйек,

мүйіз өңдеу).

ІІ топ:

1.ХІХ ғасырдың бас кезінде Қазақстанда ағарту ісі балаларға нені үйретті? («Шариғат-ұл-иман», «Әптиек» сияқты діни мазмұндағы кітаптар ислам қағидаларын үйретті)

2. 1813 жылы Омбыда, 1825 жылы Орынбордағы әскери училищелер немен айналысты? (Ресей билеу әкімшілігі үшін шенеуніктер даярлау ісімен)

3.1833 жылы А.С. Пушкин Қазақстанның қай қаласында болды? (Орынбор)

4. 1848-1849 жылдары Г.С.Карелин Қазақстанның қай өңірін зерттеді? (Каспий теңізі маңын).

5. «Жетісу ақындарының алтын діңгегі атанған ақын» (Сүйінбай)

6.Қазақ ауылдарында шаруашылыққа арналған төбесі күмбез тәрізді шошала қандай мақсатта

тұрғызылған? (ет және азық-түлік өнімдерін сақтау үшін)

ІІІ топ:

1.ХІХ ғасырда білімін жалғастыру үшін ауқатты ата-аналар балаларын қай қалаларға оқуға

жіберді? (Бұхара мен Ташкент қалаларына)

2. 1841 жылы Бөкей Ордасында Жәңгір ханның ұйымдастыруымен ашылған мектептерде қай

тілдерде сабақ беріле бастады? (татар және орыс тілдерінде)

3. 1836-1838 жылғы шаруалар көтерілісінің басшылары И.Тайманұлы мен М. Өтемісұлына кім

қолдау көрсетті? (В.И. Даль).

4. 1845 жылы В.И.Дальдің «Бөкей мен Мәулен» повесі қай тілге аударылды? (Парижде, француз

тіліне)

5. М.Өтемісұлы қай жылы Калмыков түрмесінде отырды? (1829 жылы).

6. Киіз үйдің ішіндегі ең құрметті орын қалай аталады? (төр).

ІҮ топ:

Ірі медреселерде араб тілінен сабақ беретін «мұғалімдікке» не талап етілді? (арнаулы куәлігі болу керек болды)
1831 жылы 18 қыркүйекте қай қалада орысша білім беретін училище ашылды? (Семей)
1833 жылы А.С.Пушкин Орынборда болған кезінде қай еңбегін жазды? (Пугачев бүлігінің тарихы).
М:ӨТемісұлы 20 жасында қандай қызмет атқарды? (Жәңгірдің ұлы Зұлқарнайдың тәрбиешісі болды)
Жастайынан екі көзінен айрылған ірі эпик ақын: (Шөже)
Қазақ халқы зор құрметпен әнші –күйшілерді қалай деп атаған? (сал-серілер деп атады).

ІІІ. Үй тапсырмасын бекіту.(2-3 мин.)

ІҮ.Жаңа сабақ:(20 мин.)

А) Ой шақыру:

Жарғы, империя, отар, реформа сөздерінің мәнін ашу.

Ә) жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.

Б) жаңа сабақтың жоспарын дәптерлеріне жаздыру.

1.Реформаны дайындау.

2. Реформаның мазмұны мен мәні.

В) 1.Реформаны дайындау жұмыстары жөнінде ауызша баяндау, сызба арқылы түсінік беру;

2. 1867 жылы ІІ Александр патша «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы» ал, 1868 жылы 21 қазанда «Орынбор және Батыс Сібір генерал-губернаторлығындағы Дала облыстарын басқару туралы уақытша Ережені» бекітті.

1867-1868 жылдардағы реформа бойынша

Қазақ жерлерінің біріктірілуі

Түркістан генерал-губернаторлығы

Орынбор генерал-губернаторлығы

Батыс-Сібір генерал-губернаторлығы

Орал

Торғай

Ақмола

Семей

Жетісу

Сырдария

3. Басқару жүйесі:

1822,1824 жылдардағы Жарғы бойынша 4-сатылы: 1.Облыс- 3-8 округтен

2. Округ-15-20 болыстардан

3. Болыс-10-12 ауылдан

4. Ауыл- 50-70 шаңырақтан құралды.

1.Облысты -губернатор;

2.Округті -аға сұлтан мен 2 ресейлік кеңесші;

3.Болысты- болыс сұлтаны;

4.Ауылды- ауыл старшыны басқарды.

1867-1868 жылғы реформа бойынша 5-сатылы: 1.Генерал-губернаторлық

2. Облыс

3. Уезд

4. Болыс

5. Ауыл

1.Генерал-губернаторлықты- генерал-губернатор;

2. Облысты- әскери-губернатор;

3. Уезді- уезд басшылары;

4. Болысты- болыстар;

5. Ауылды- ауылнайлар басқарды.

4. Сот ісі:

1822, 1824 жылдардағы Жарғы бойынша:

Қылмыстық істер Талап ету Болыстық басқармаға

шағым айту

Әскери сот комиссиясы Уездік сот Билер мен қазылар соты

1867-1868 жылғы реформа бойынша

г) Оқушыларға оқулықпен жұмыс тапсыру; оқулықтың 143 бетін пайдаланып,1867-1868 жылғы реформа бойынша бөлінген 6 облыстың құрамына кірген уездерді сызба түрінде дәптерлеріне жаздыру.

ғ) дәптермен жұмыс; слайдта көрсетілген басқару жүйесін дәптерлеріне жаздыру.

Ү. Жаңа сабақты бекіту.(2-3 мин)

Сатылай-комплексті талдау жасау.

ҮІ. Қорытынды. Білімдерін бағалау.

ҮІІ. Үй тапсырмасы: 1. § 20 түсінік айту;

2. дәптерде жазылғандарды жаттау.

> ІІ. «Рахат» кондитерлік фабрикасының жарнамасы.

VІ-кезең «Конверттен шыққан басқатырғыштар».

Біле бер, қанша білсең-тағы тіле,

Жетесің мақсатыңа біле-біле,- деп Жүсіп Баласағұн жырлағандай келесі сайысымыз «Конверттен шыққан басқатырғыштар» деп аталады. Шарты:

Әр топқа конверттер таратылады, іштерінде әртүрлі мемлекеттердің атауы, олардың астаналары, ұлттық валюталары бар. Оны оқушылар дұрыс тауып, ретімен қоюы керек.

«Болашақ» тобына.

< >Жапония-Токио-Иена.Италия-Рим-ЕвроБразилия-Бразилиа-Реал.Грузия-Тбилиси-ЛариТүркия-Анкара-ЛираГермания-Берлин-ЕвроЧад-Нджамене-Батысафрика франкіАрмения-Ереван-Драм

Тұтыну кредиті

Қысқа мерзімдік кредит-негізінен тауарды ақысын бөліп бөліп төлейтін кредит алу

Ұзақ мерзімді кредит жылжымайтын мүлік сатып алуға берілетін ипотекалық кредит

V. Шығармашылық кезең.

Логикалық тапсырмалармен жұмыс:

1) Мұрат пен Мадиярдың әке-шешесі белгілі бір мақсатқа банктен несие алмақшы.

Мадиярдың әке-шешесі пәтер алу үшін, Мұраттың әке-шешесі тоңазытқыш сатып алу үшін несие алуға банкіге келді. Осы жағдайда олар тұтыну кредитінің қай түрін алады?

2)Саматтың әке-шешесі банкіден 10жыл мерзімге несиеге пәтер алды.

Осы жағдайда: Банкіден қарыз беруші (кредитор) және банкіден алушы (дебитор) кім болады?

Оқулықпен жұмыс. Есептер шығару.

Есеп 1. Банк 4,5 жылға несиеге жылдық 28%- бен 670 мың теңге береді. Банкке қайтарылатын соманы есептеңіз.

Шешуі:

Қайтарылатын ақша қаражаттарының толық сомасы (несие + пайыздық төлемдер) = (670 мың теңге Х 28 Х 54) / (12 Х 100) + 670 мың теңге = 1514.2 мың теңге

Мұнда 4,5жыл*12 ай =54 ай – ол 4.5 жыл

Жауабы: 1514.2 мың теңге

Есеп 2. Кәсіпкер өз бизнесін ұйымдастыру үшін банктік несиені жылдық 26 % - бен 150 мың теңгегені 1 жылға алды. Егер, пайыз соммасы несиені бергенге дейін аванс ретінде несие соммасынан шегерілетін болса, кәсіпкер қандай сомма алады? Кәсіпкер банкке бір жылдан кейін қандай сомманы қайтарады?

Шешуі:

Несиені қолданғаны үшін төленетін пайыздық төлемдердің соммасын анықтаймыз:

150 Х 0.26 = 39 мың теңге

Кәсіпкердің алатын соммасы:

150 – 39 = 111 мың теңге

Бір жылдан кейін кәсіпкер банкке 150 мың теңге қайтару керек

Жауабы: 111 мың теңге - кәсіпкер алатын сомма. Бір жылдан кейін кәсіпкер банкке 150 мың теңге қайтару тиіс.

Кредит құнын есептеп шығару

Есеп 3. Айталық Болат, Мадина мен темір ақшасын бөліп-бөліп төлейтін етіп бағасы 30 000 теңге тұратын бір-бір стереомагнитафон алды дейік. Кредит құнын қосқанда әр қайсысына құны қаншадан келеді?

	Кредит бағасы	Барлық бағасы
А) Болат 1 жылда айына 3 000 теңге төледі	6 000	36 000
Б) Мәдина 1 жылда аптасына 900 теңге төледі	16 800	46 800
В) Темір 2 жылда айына 2 000 теңге төледі	18 000	48 000

VI. Бекіту сұрақтары:

1. Тұтыну кредиті деген не?

2. Кредит беру шарттары қандай?

3. Кредит құны деген не?

4.Тұтыну кредитінің қандай түрлері бар?

5.Кредиттің артықшылығы қандай?

6. Кредиттің кемшілігі қандай?

VII. Бағалау:

VIІІ. Үйге тапсырма: Тұтыну кредиті 102-103б.б. Есеп № 4,5,6

ІХ.Сабақты қорытындылау:

Не білем?	Не білдім?	Не білгім келеді?

Соңғы жарияланған материалдар тізімі


Ақылмен таңдау

Тұтыну кредиті.Кредит құнын есептеу

XIX ғ. 60-90 жж әкімшілік реформалар Орал, Торғай, Маңғыстау көтерілісі

Ресейдің қазақ жеріне әкімшілік-саяси басқару жүйесін енгізуі

XIXғ 60-90 жылдарындағы Ресейдің Қазақстандағы әкімшілік және сот реформалары

1867-1868 жылдардағы реформа

1867-1868 жылдардағы Қазақстандағы реформалар

1867-1868 жылдардағы Қазақстандағы реформалар

Қазақстандағы 1867-1868 жылдардағы реформа

Қазақстандағы 1867- 1868 жылғы әкімшілік реформа