Қатынас

Сабақтың тақырыбы: Қатынас

Сабақтың мақсаты:

а) білімділік: Оқушыларға қатынастың анықтамасын және қасиеттерін түсіндіру;

ә) дамытушылық: оқушылардың сандар бөліндісі туралы білімдерін, есептеу әдістерін дамыту

б) тәрбиелік: Оқушыларды инабаттылыққа тәрбиелеу.

Көрнекі құрал-жабдықтар: сызғыш

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Әдіс тәсілдер: сұрақ жауап, есептер шығару

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі

2. Үй тапсырмасын тексеру

3. Жаңа материалды түсіндіру

   Шамалар, сандар айырмасы бойынша немесе бөліндісі бойынша салыстырылады.

     Аттас шамалардың мәндерін бөліндісі бойынша салыстыруды қарастырайық.

     Екі санның бөліндісі сол сандардың қатынасы деп аталады

     Мысалы, AB және CD кесінділерінің ұзындықтарын қатынастары бойынша салыстырайық.AB – 8 cm; CD – 5 cm болса, онда:

1)          8:5 немесе   қатынасы AB кесіндісінің ұзындығы CD кесіндісінің ұзындығынан  есе ұзын екенін көрсетеді. Себебі  ;

2)          Ал 5:8 немесе  қатынасы CD кесіндісінің ұзындығы AB кесіндісінің ұзындығының  –індей екенін көрсетеді.

Екі санның қатынасын әріппен жазсақ:  немесе .

    Оқылуы: a санының b санына қатынасы немесе a- ның b- ға қатынасы.

 Мұндағы a қатынастың алдыңғы мүшесі, b қатынастың соңғы мүшесі деп аталады

    Егер берілген қатынастың алдыңғы мүшесін соңғы мүшесі етіп, ал соңғы мүшесін алдыңғы мүшесі етіп алсақ онда берілген қатынасқа кері қатынас алынады.

      қатынасы – қатынасына кері қатынас,  қатынасы   – қатынасына кері қатынас болады.

     Қатынас екі санның бөліндісі болғандықтан, бөліндінің негізгі қасиеті қатынаста да орындалады.

     Қатынастың екі мүшесінде нөлден өзге бір санға көбейтсек несесе бөлсек, берілген қатынасқа тең қатынас шығады.

 Мысалы: , мұндағы   мен  –  сандары тең қатынастар;   , мұндағы   мен  – тең қатынастар.

    Екі санның қатынасын процентпен өрнектеуге болады. Ол үшін екі санның қатынасын (бөліндісін) 100 – ге көбейтіп, процент белгісін (%) тіркеп жазу керек.

     Мысалы, .

     Демек, 2,7 саны 9 санының  30%-і. Мұны сандардың проценттік қатынасы деп атайды.

    Шамасы берілген қатынаста бөлу оқулықтағы мысал арқылы түсіндіріледі

5. Сабақты қорытындылау

6. Оқушыларды бағалау

7. Үйге тапсырма: №

Соңғы жарияланған материалдар тізімі

Қатынас және пропорция КОМПЛЕКС САНДАР. «Рационал сандар» тарауын қайталау Пропорция. Пропорцияның негізгі қасиеттері Тіл туралы түсінік Үлестер. Жай бөлшек Ең үлкен ортақ бөлгіш. Өзара жай сандар Натурал санның бөлгіштері. Натурал санның еселіктері Пропорция. Пропорцияның негізгі қасиеті Рационал сандарды бөлу

Бөлім: Уроки / Математика | Көрсетілім: 9083 | Қосты: Какыбат Марқаба | Ілмек сөздер: