Басты бет » Уроки » Бөлшек - рационал өрнектерді түрлендіру

Бөлшек - рационал өрнектерді түрлендіру

Сабақ №1

Сабақ өтілетін күн: 7.04.2014жыл

Орны: 7 сынып бөлмесі

Мұғалім: Бейсембаева Ғ.К.

Барлық оқушы саны: 9

Қатысқаны : 9

Сілтеме

Оқу жоспары, күнтізбелік жоспар

Ә.Н.Шыныбеков Алгебра 7 Алматы «Атамұра» 2012

Сабақ тақырыбы

Бөлшек - рационал өрнектерді түрлендіру

Мақсаты

Бөлшек-рационал өрнектің анықтамасын беру;

Рационал өрнектерді түрлендіруді есеп шығаруда қолдана білу.

Түйінді идеялар

Мүмкін мәндер жиыны (ММЖ); рационал бөлшек ; рационал бөлшектердің негізгі қасиеттері.

Әдіс-тәсілдер

Жекелей, жұптық, топтық жұмыс, баяндау, «Ойлан, жұптас, талқыла» әдісі, «INSERT» әдісі, Венн диаграммасы, «4 сөйлем» әдісі, «Кластер» әдісі

Көрнекіліктер, ресурстар

Оқулық, маркер, түрлі түсті қағаз, ватман қағазы, тақта, компьютер, стикер

Дерек көздері

Оқулық,электронды оқулық, дидактикалық әдістемелік құрал, қосымша мәліметтер: www.cpm.kz

Оқыту нәтижелері

Тақырыпқа теориялық талдау жасай біледі;
Бүтін және бөлшек өрнектерді бір-бірінен ажырата алады;
Топпен, жұппен және өздігінен жұмыс істей алады;
Белсенді оқытудың әдіс-тәсілдерін еркін қолдана алады;

Сабақ барысы

І кезең

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс - әрекеті

Қызығушылықты ояту:

Ұйымдастыру, жағымды атмосфера орнату 2^′

Топқа бөлуді ұйымдастырады.

Сергіту сәті:«Дене мүшелерімен амандасу»

Топқа бөлінеді.

Сергіту жаттығуын жасайды.

Үй тапсырмасын тексеру
Қарастырған үй тапсырмасы бойынша бұрынғы білім еске түсіріледі
Белсенді әрекетке жұмылдырылады
Ойлау жұмысына ынталандырылады 5′

Топқа тапсырма таратылып беріледі.

1. Қандай өрнек бүтін өрнек деп аталады?

Бүтін өрнекке және бүтін емес өрнекке мысал.

2. Көпмүшені көбейткіштерге жіктеудің қандай тәсілдерін білесің? Қайда қолданасың?

Тәсілдерді мысалдар келтіру арқылы көрсету.

Мұғалім оқушыларды сырттай бақылап, білім, білік дағдыларын анықтайды. Кері байланысқа шығады.

1. Берілген тапсырма жұбымен талқыланады.

2. Тың ақпарат қосады.

3. Жазылған ақпарат төңірегінде ойланады.

Жұптағы жұмыс аяқталған соң келесі жұппен қосылады.

4. Ақпаратпен бөліседі.

5. Ортақ шешімге келеді.

6. Параққа 2 тапсырманы байланыстыра отырып, мысал келтіреді. Оны Кластер әдісі бойынша қорғайды.

Бағалау парағы толтырылады.

2-кезең. Мағынаны ажырату 10′

- оқушылар өз тәжірибелері арқылы жаңа білім туралы өзіндік түсінік пен пікір қалыптастырады;

- жаңа білім жайлы өзіндік түсінік қалыптастырады.

Жаңа тақырыптың тың мақсатын анықтайды.

Оқушылардың қызығушылығын оятады.

Өткен тақырып пен жаңа тақырыпты байланыстырып, жаңа сабақ жоспарына тоқталады.

Жаңа тақырыпты оқулықтан «INSERT» әдісі бойынша оқуға беріледі. Тақтаға түртіп алудың түсініктемесін жазып қояды.

Мақсат қойғанда оқушылар өз ойларын айтады.

Мұғалім барлығын қосып ортақ мақсат жасайды.(жекелей оқушылар)

Оқушылар оқулықпен жұмыс жасайды.

Оқып болғаннан кейін жұпта талқылайды.

Топта талқылайды.

Жалпы кестесіне не енгізу керектігін таңдайды.5′

Тақтаға ортақ шешім толтырылады, талданады, даулы жақтарына , сурақтарына жауап беріледі.2′

Бағалау парағы толтырылады.

3-кезең. Ой- толғаныс 20′

- аталдау , өз ойлары мен түсініктерін өздері игерген мәліметтері арқылы жеткізеді;

- жинактау, бір-бірімен ой бөліседі;

- сабақ қорытындысы.

Топқа сұрақтар беріледі.Сұрақтарға мысалдар келтіру арқылы өз тұжырымын қорғауды тапсырады.

Қандай өрнекті бөлшек өрнек деп атайды?
Айнымалының мүмкін мәндері деп нені айтады?
Бөлшекті қысқарту дегеніміз не?

Аталмыш тапсырма бойынша жұппен, топпен жұмыс жасайды. Берілген тапсырмаларды мысалдар келтіру арқылы түсіндіреді. Ортақ пікірге келеді. Жауабын тақтаға жазып, қорғайды. 7′

Бағалау парағы толтырылады.

Венн диаграммасы бойынша бүтін және бөлшек өрнектердің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын көрсетуге тапсырма беріледі.

Венн диаграммасын компьютерді пайдалана отырып салады, сол бойынша жауаптарын түсіндіріп, қорғайды. 3′

Бағалау парағы толтырылады.

Деңгейлік есептер шығаруда «Ойлан, жұптас, талқыла» әдісін қолдануды ұсынады. Оқушыларға бағыт-бағдар береді. Оқытушы әр есеп бойынша тұжырым жасайды өз пікірін жариялайды.

Берілген әдіс бойынша кітапта берілген есептерді деңгейі бойынша әрбір оқушы жекеше өз ойларымен 2-3′ ішінде шығарады. Содан кейін өз шығарған есебін жұбымен талқылайды, пікірлеседі (7′). Оқытушының бағыттауы бойынша топта жұмыс істейді.

А деңгейінің тапсырмалары [есептердің шешімі қосымшада көрсетілген]

№ 482. Өрнекті бөлшек түрінде жаз

№ 483. а – ның қандай мәндерінде бөлшек 0-ге тең

№ 484. х-тің қандай мәндерінде бөлшектің мағынасы болмайды.

№ 486. Бөлшекті қысқартыңдар

В деңгейінің тапсырмалары [есептердің шешімі қосымшада көрсетілген]

№492. Теңдіктердің ақиқаттығын тексер

№494. Бөлшекті қысқартыңдар

Топта ақылдасып, ортақ шешімге келеді. Тақтаға жазады.

А және В деңгейлерінің есептерін шығарған оқушыларға С деңгейінің есептері беріледі. Нәтижесін тексереді.

С деңгейінің тапсырмалары [есептердің шешімі қосымшада көрсетілген]

№503. Теңдеуді шеш

Бағалау парағы толтырылады.

Оқушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып. логикасын дамыту үшін тапсырмалар береді.

1. «Сиқырлы квадрат толтыру»

1,2,3,4,5,6,7,8,9 сандарын шаршыға орналастырғанда тігіненде, көлденеңненде, диагнолынанда цифрлар қосындысы 15 болу керек. 2′

*	*	*
*	*	*
*	*	*

2. 1 минутта 3-ке қалдықсыз бөлінетін сандарды ата. 1′

Бағалау парағы толтырылады.

Бағалау 2′

Оқушылардың түсінік және жұмыс жасау деңгейлерін бағалау үшін «4 сөйлем » тәсілін қолданады. Тапсырма түсіндіріледі.

Пікір
Дәлел
Мысал
Қорытынды

Сабақ барысында толтырылған бағалау парағы бойынша жиынтық бағалау жүргізеді. [бағалау парағының үлгісі қосымшада көрсетілген]

1.Оқушылар тақырып бойынша туындаған өзіндік пікірін 1 сөйлеммен жазады.

2.Жазған пікірін дәлелдейді.

3. Өзіндік пікірді негіздеп кетуі үшін мысал келтіреді (есеп шығарады).

4. Қорытынды. Өзіндік пікірін пысықтап, қорытындыға келеді. Топ басшысы мен пән мұғалімі ортақ балдарын шығарып бағалайды.

Келесі оқуға арналған тапсырма 1′

Бөлшек - рационал өрнектерді түрлендіру алгоритмін құрастырып келу. Есептер шығару: №487, №488

Қорытынды

Рефлексия 1′

1. Сабақта қарастырған мәселелердің сіздер үшін қандай маңызы бар деп ойлайсыздар?

2. Бірлескен жұмыс түрлері қызықты болды ма?

3. Тәсілдерді орындау қиын болған жоқ па?

Қосымша 1

Бағалау парағы

№	Оқушы аты-жөні	Тақырыпты толық меңгердім	Тақырыпты жартылай меңгердім	Тақырыпты меңгермедім
1
2
3
4
5

№	тапсырма аты-жөні	Өзін-өзі бағалауы							Топ жетекшісінің бағалауы							Мұғалімнің бағалауы	Қорытынды бағалау
№	тапсырма аты-жөні	1	2	3	4	5	6	7	1	2	3	4	5	6	7
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Критерилер:

«5» - Тақырыпты толық меңгерген, анықтама және қасиеттерін білетін, есеп шығаруда еркін қолдана алатын оқушыға қойылады.

«4» - Тақырыпты толық меңгерген, анықтама және қасиеттерін білетін, есеп шығаруда еркін қолдана алмаған оқушыға қойылады.

«3» - Тақырыпты жартылай меңгерген, анықтама және қасиеттерін жетік білмейтін, есеп шығаруда қолдана алмаған оқушыға қойылады.

«2» - Тақырыпты мүлде меңгермеген, анықтама және қасиеттерін білмейтін, есеп шығаруда қолдана алмаған оқушыға қойылады.

Кластерді бағалау парағы Қосымша 2

№	Оқушының аты-жөні	Тақырыпқа сәйкестігі (1-3б)	Мазмұндылығы (1-3б)	Формаға сәйкестігі (1-3б)	Шығармашылық тұрғыдан келу (1-5б)	Әсемдігі (1-4б)	Тірек сызбаны қорғауы (1-5б)	Жалпы қорытынды
1
2
3
4
5
6
7
8
9

«5» - 23балл

«4» - 17балл

«3» - 10балл Қосымша 3

Есептердің шығарылу барысы

А деңгейінің тапсырмалары

№ 482. Өрнекті бөлшек түрінде жаз

a:7=a/7
5:a=5/a
x:y=x/y
(a+b):5=a+b/5
8: (p-q)=8/p-q
(x+y) : (m+n)= x+y/m+n

№ 483. а – ның қандай мәндерінде бөлшек 0-ге тең

a-3/4 a=3
a+3/a-3 a=-3
(a+3)(a-3)/2a-5 a+3=0 a-3=0

a=-3 a=3

№ 484. х-тің қандай мәндерінде бөлшектің мағынасы болмайды.

1. 3/x-2 x-2≠0 x≠2

2. 4/x+1 x+1≠0 x≠-1

3. x+1/2x-4 2x-4≠0 2x≠4 x≠2

№ 486. Бөлшекті қысқартыңдар

1. 15a/20b=3a/4b

2. ab/ac=b/c

3. 6xy/8x=3y/4

4.10mn/15mp=2n/3p

5.24m³/16m²n=3m/2n

В деңгейінің тапсырмалары

№492. Теңдіктердің ақиқаттығын тексеріңдер:

1. х-2/у-4 = 2-х/4-у

-(-2+х)/-(-4+у) = х-2/4-у;

2. m/(x-m)(x-n) = m/(m-x)(n-x)

m/-(-x+m)(-(-x+n))=m/(m-x)(n-x);

№494. Бөлшекті қысқартыңдар:

1. а²-1/1-а = (а-1)(а+1)/-(а-1) = -(а+1);

2. (х+1)²/х²-1 = (х+1)²/(х-1)(х+1) = х+1/х-1;

С деңгейінің тапсырмалары

№503. Теңдеуді шеш:

1. ах-2х = а²-4, а≠2;

х(а-2) = а²-4

х= а²-4/а-2=(а+2)(а-2)/а-2=а+2 а≠2;

Соңғы жарияланған материалдар тізімі


Бөлшек - рационал өрнектерді түрлендіру тақырыбына есептер шығару

Рационал өрнектерді көбейту және бөлу

Рационал бөлшектердің қосындысы мен айырмасы

Бөлшек – рационал өрнектерді тепе-тең түрлендіру

Жай бөлшектерді ең кіші ортақ бөлімге келтіру

Бөлшек сандардың ондық жазылуы тақырыбына есептер шығару

Бөлшек – рационал өрнектерді тепе-тең түрлендіру

Ондық бөлшекті натурал санға бөлу

Рационал сандарды бөлу

Рационал бөлшектерді қысқарту тақырыбына есептер шығару